Zeaxantina

De la Viquipèdia, l'enciclopèdia lliure
Infotaula de compost químicZeaxantina
Substància químicatipus d'entitat química Modifica el valor a Wikidata
Massa molecular568,428031 Da Modifica el valor a Wikidata
Trobat en el tàxon
Narcissus pseudonarcissus, Prochloron, Prochlorococcus marinus, Prochlorothrix hollandica, Acaryochloris marina, Nannochloropsis oculata, Nannochloropsis salina, Microchloropsis salina, mandariner, Galleria mellonella, Capsicum annuum, caquier, roser silvestre, Lupinus mutabilis, llobí groc, Llobí, Lupinus angustifolius, Acanthella acuta, Tethya aurantia, Protula tubularia, Aplysia punctata, Coscinasterias tenuispina, Espardenya de mar, Licopodi annotí, Lycopodium clavatum, cua de cavall petita, Equisetum hyemale, Equisetum fluviatile, Equisetum palustre, Equisetum pratense, Equisetum sylvaticum, cua de cavall grossa, capil·lera, Adiantum formosum, Adiantum pedatum, Adiantum venustum, Coniogramme japonica, Pityrogramma sulphurea, Cyrtomium falcatum, Dryopteris carthusiana, Dryopteris dilatata, falguera mascle, Dryopteris parasitica, Thelypteris palustris var. pubescens, Thelypteris palustris, Polystichum aculeatum, Asplenium australasicum, falzia roja, Cystopteris fragilis, Cystopteris sudetica, Diplazium sibiricum, Azolla caroliniana, Azolla filiculoides, Azolla microphylla, Blechnum occidentale, Davallia solida, Nephrolepis cordifolia, Nephrolepis exaltata, Microlepia speluncae, Onoclea sensibilis, falguera reial, Platycerium alcicorne, Phlebodium aureum, Polypodium vulgare, Polypodium virginianum, Pellaea atropurpurea, Pellaea rotundifolia, Pteris cretica, Pteris longifolia, Pteris tremula, falguera, Metasequoia, Cladonia rangiferina, Cladonia portentosa, Cladonia mitis, Cladonia ciliata var. tenuis, Cladonia cariosa, Cladonia cenotea, Cladonia coccifera, Cladonia cornuta, Cladonia deformis, Cladonia phyllophora, Cladonia digitata, Cladonia fimbriata, Cladonia glauca, Cladonia gracilis, Cladonia macilenta, Cladonia ochrochlora, Cladonia pleurota, Cladonia scabriuscula, Cladonia turgida, Anabaena cylindrica, Anabaena variabilis, Anacystis nidulans, Antithamnion plumula, Aphanizomenon gracile, Arabidopsis thaliana, Arthrospira, Ascophyllum nodosum, Chroodactylon ornatum, Bangia fuscopurpurea, Bonnemaisonia hamifera, Boronia megastigma, Botryococcus braunii, Calothrix parietina, carpí daurat, Chaetomorpha linum, Chara aspera, Chara contraria, Chara globularis, Chara hispida, Chara polyacantha, Chara rudis, Chara tomentosa, llapó pudent, Chlamydomonas reinhardtii, Chlorella pyrenoidosa, Coffea arabica, cafè robust, Corbicula japonica, Corbicula sandai, Cryptomonas ovata, Cyanidioschyzon merolae, Cyanophora paradoxa, Erythrobacter longus, Fucus serratus, Fucus, Gall de Bankiva, Gelliodes callista, Gigartina stellata, Mastocarpus stellatus, Glaucocystis nostochinearum, ésser humà, Laminaria digitata, Saccharina latissima, arç negre, Lycium chinense, mango comú, Mastigocladus laminosus, Merismopedia punctata, Microcoleus vaginatus, Microcystis aeruginosa, Nephroselmis olivacea, Nephroselmis pyriformis, Nephroselmis rotunda, Nitella opaca, Nostoc commune, Nòstoc, Ochromonas, Oscillatoria rubescens, Planktothrix agardhii, Oscillatoria amoena, Oscillatoria limosa, Pelvetia canaliculata, Leptolyngbya ectocarpi, Leptolyngbya foveolara, Phormidium lucidum, Phormidium persicinum, Polysiphonia stricta, Polysiphonia urceolata, Porphyridium aerugineum, Prasinococcus capsulatus, Protousnea, Pycnococcus provasolii, truita àrtica, Sphingobacteriaceae, Sphingomonadaceae, Synechococcus elongatus, Synechocystis, Tetraselmis, Thermus filiformis, Thermus thermophilus, Tolypothrix tenuis, Pantoea agglomerans, Pantoea ananatis, Flavobacterium, herba de la taca, Medicago cancellata, Medicago carstiensis, Medicago cretacea, Medicago daghestanica, alfals, Medicago hybrida, Medicago marina, Medicago papillosa, Medicago pironae, Medicago prostrata, Medicago rupestris, Medicago ruthenica, Medicago saxatilis, melgó sufruticós, Vicia articulata, erb, veça, veça villosa, Xanthobacter autotrophicus, Agastache foeniculum, cebera, Amphimedon, Ascidia zara, Astragalus falcatus, col, Celastrus orbiculatus, Cetraria andrejevii, Nephromopsis andrejevii, Cetrariella delisei, Cetraria nigricans, Nephromopsis nivalis, Ciona intestinalis, Cladonia ecmocyna, Cladonia macrophylla, Ellisolandia elongata, Corallina officinalis, Ctenopharyngodon idella, Erythrotrichia carnea, rosella de Califòrnia, Flexibacter, Haliclona, Halocynthia roretzi, arç groc, Ianthella flabelliformis, Jania, Lemna aequinoctialis, Linckia laevigata, Lobaria pulmonaria, Momordica charantia, Nephroma arcticum, Nephroma parile, Peltigera rufescens, Avet roig, Polycitor proliferus, Polystichum luctuosum, Polystichum tsus-simense, presseguer, Ramalina capitata, Halichondria japonica, Sandersonia aurantiaca, sègol, patatera, espinac, Stereocaulon alpinum, Stereocaulon arenarium, Stereocaulon paschale, Stereocaulon vesuvianum, Stereocaulon vulcani, Sticta canariensis, Styela clava, Tagetes erecta, Thomandersia laurifolia, Trididemnum solidum, Umbilicaria rigida, Umbilicaria torrefacta, Umbilicaria vellea, nabiu, Allium rotundum, Safranera, carabassa, escheríchia coli, Lophanthus chinensis, Oscillatoria borneti, Panzerina lanata, Paralithodes brevipes, Perera europea, Rosa pomifera, Rosa villosa, Silurus asotus, Stelletta clavosa, Trichormus variabilis, Microcoleus amoenus, Chlorella vulgaris, Dryopteris paleacea, albercoquer, aspleniàcies, rave, Pandanus tectorius, Planktothrix rubescens, Leptolyngbya foveolarum, Pseudanabaena persicina, Merismopedia tranquilla, Chara subspinosa, Chara aculeolata, Pterothamnion plumula, Tychonema bornetii, Asterocapsa nidulans, Perilla frutescens var. crispa, Zea, Pteris vittata, Citrus × deliciosa, Laminaria saccharina, Lemna perpusilla, pruenga de jardí, alfàbrega, Oryza sativa, tomàquet, Auxenochlorella pyrenoidosa, Matteuccia struthiopteris, Dryopteris expansa, Davallia sinensis, Cyclosorus parasiticus, Azolla cristata, Tethya aurantium, Diphasiastrum tristachyum, Gymnocarpium dryopteris, Cladonia stellaris, Cladonia ramulosa, Gowardia nigricans, Cladonia firma, Spirulina, Cladonia verticillata, Dryopteris borreri, Dryopteris wallichiana i Dryopteris affinis Modifica el valor a Wikidata
Rolmetabòlit primari Modifica el valor a Wikidata
Estructura química
Fórmula químicaC₄₀H₅₆O₂ Modifica el valor a Wikidata
SMILES canònic
Model 2D
CC1=C(C(CC(C1)O)(C)C)C=CC(=CC=CC(=CC=CC=C(C)C=CC=C(C)C=CC2=C(CC(CC2(C)C)O)C)C)C Modifica el valor a Wikidata
SMILES isomèric

CC1=C(C(C[C@@H](C1)O)(C)C)/C=C/C(=C/C=C/C(=C/C=C/C=C(/C=C/C=C(/C=C/C2=C(C[C@H](CC2(C)C)O)C)\C)\C)/C)/C Modifica el valor a Wikidata
Identificador InChIModel 3D Modifica el valor a Wikidata

La zeaxantina, en anglès:Zeaxanthin, és un dels més comuns alcohol carotenoides que es troben a la natura. És important dins el cicle de la xantofil·la. El sintetitzen les plantes i alguns microoganismes i és el pigment que dona el seu color característic a la paprika, grans de blat de moro (del nom científic del qual Zea mays, prové el seu nom) i moltes altres plantes i microbis.[1][2]

Els xantòfils com la zeaxantina es troben en grans quantitats a les fulles de la majoria de plantes verdes, on actuen per a modular l'energia de la llum i potser en el mecanisme de protecció contra la llum excessiva.

Els animals aprofiten la zeaxantina que prenen de les plantes quan se les mengen.[2] La zeaxantina és un dels dos xantòfils principals que conté la retina de l'ull humà. Dins la màcula central, la zeaxantina és el component dominant, en canvi a la perifèria de la retina, la luteïna hi predomina. Luteïna i zeaxantina són dos isòmers.

Es prenen suplements de zeaxantina suposant que ajuden a la salut dels ulls, però aquest benefici no està científicament provat.[3][4][5]

Com additiu alimentari, la zeaxantina és un tint alimentari amb un Codi E E161h.

Referències[modifica]

  1. Encyclopedia.com. «Carotenoids». [Consulta: 6 maig 2012].
  2. 2,0 2,1 «Lutein + Zeaxanthin Content of Selected Foods». Linus Pauling Institute, Oregon State University, Corvallis, 2014. [Consulta: 20 maig 2014].
  3. «Lutein + zeaxanthin and omega-3 fatty acids for age-related macular degeneration: The Age-Related Eye Disease Study 2 (AREDS2) randomized clinical trial». JAMA, 309, 19, 2013, pàg. 2005–15. DOI: 10.1001/jama.2013.4997. PMID: 23644932.
  4. ; Gómez-Ulla, F; Arias, L; Araiz, J; Casaroli-Marano, R; Gallego-Pinazo, R; García-Medina, J. J.; López-Gálvez, M. I.; Manzanas, L «Do Nutritional Supplements Have a Role in Age Macular Degeneration Prevention?». Journal of Ophthalmology, 2014, 2014, pàg. 901686. DOI: 10.1155/2014/901686. PMC: 3941929. PMID: 24672708.
  5. ; Neuringer, M; Sangiovanni, J. P. «Macular xanthophylls, lipoprotein-related genes, and age-related macular degeneration». American Journal of Clinical Nutrition, 100, Supplement 1, 2014, pàg. 336S–346S. DOI: 10.3945/ajcn.113.071563. PMID: 24829491.