Vés al contingut

Proteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich: diferència entre les revisions

De la Viquipèdia, l'enciclopèdia lliure
Contingut suprimit Contingut afegit
Cap resum de modificació
Cap resum de modificació
Línia 7: Línia 7:
| AltSymbols =; IMD2; THC; WASP
| AltSymbols =; IMD2; THC; WASP
}}
}}
La '''proteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich''' ('''WASp''', per les seves sigles en anglès) és una [[proteïna]] de 502 [[aminoàcids]] expressada per [[cèl·lules]] del sistema [[hematopoesi|hematopoètic]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Parolini, O; Berardelli, S; Riedl, E; Bello-Fernandez, C; ''et al'' |títol= Expression of Wiskott-Aldrich syndrome protein (WASP) gene during hematopoietic differentiation |publicació= Blood |pàgines=pp: 70-75|volum= 1997 Jul 1; 90 (1) |pmid= 9207440 |issn= 1528-0020 |url= https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0006497120549835?via%3Dihub |llengua= anglès |consulta= 22 desembre 2023|}}</ref> Les proteïnes WASP poden alternar entre dues conformacions que determinaran la seva activitat. En el seu estat inactiu, la proteïna WASp adopta una conformació tancada, on l'extrem N-terminal i el C-terminal interaccionen entre ells. La forma oberta de WASP s'uneix a i activa el [[complex Arp2/3]], responsable de la [[Nucli cel·lular|nucleació]] dels microfilaments d'[[actina]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Millard, TH; Sharp, SJ; Machesky, LM |títol= Signalling to actin assembly via the WASP (Wiskott-Aldrich syndrome protein)-family proteins and the Arp2/3 complex |publicació= Biochem J |pàgines=pp: 1-17|volum= 2004 Maig 15; 380 (Pt 1) |pmid= 15040784 |pmc= 1224166 |doi= 10.1042/BJ20040176 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1224166/pdf/15040784.pdf |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> La família de proteïnes WASP contenen un [[Domini proteic|domini]] VCA a l'extrem C-terminal que s'uneix i activa el complex Arp2/3 en resposta a diversos mecanismes, inclosa la família de [[proteïna G|proteïnes G]] Rho GTPases, fosfoinositol lipids, proteïnes que contenen el [[domini SH3]],<ref>{{ref-publicació|cognom= Mehrabipour, M; Jasemi, NSK; Dvorsky, R; Ahmadian, MR |títol= A Systematic Compilation of Human SH3 Domains: A Versatile Superfamily in Cellular Signaling |publicació= Cells |pàgines=pp: 2054|volum= 2023 Ag 12; 12 (16) |pmid= 37626864 |pmc= 10453029 |doi= 10.3390/cells12162054 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10453029/pdf/cells-12-02054.pdf |llengua= anglès |consulta= 22 desembre 2023|}}</ref> [[quinasa|quinases]], i [[fosfatasa|fosfatases]]. La WASp és el membre més representatiu d'una [[família gènica]] que també inclou l'àmpliament expressada [[N-WASP]] (proteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich neuronal),<ref>{{ref-publicació|cognom= Fukuoka, M; Suetsugu, S; Miki, H; Fukami, K; ''et al'' |títol= A novel neural Wiskott-Aldrich syndrome protein (N-WASP) binding protein, WISH, induces Arp2/3 complex activation independent of Cdc42 |publicació= J Cell Biol |pàgines=pp: 471-482|volum= 2001 Feb 5; 152 (3) |pmid= 11157975 |pmc= 2196001 |doi= 10.1083/jcb.152.3.471 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2196001/pdf/0006023.pdf |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> així com la [[Scar (proteïna)|Scar]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Kramer, DA; Piper, HK; Chen, B |títol= WASP family proteins: Molecular mechanisms and implications in human disease |publicació= Eur J Cell Biol |pàgines=pp: 151244|volum= 2022 Jun-Ag; 101 (3) |pmid= 35667337 |pmc= 9357188 |doi= 10.1016/j.ejcb.2022.151244 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9357188/pdf/nihms-1816468.pdf |llengua= anglès |consulta= 19 desembre 2023|}}</ref>
La '''proteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich''' ('''WASp''', per les seves sigles en anglès) és una [[proteïna]] de 502 [[aminoàcids]] expressada per [[cèl·lules]] del sistema [[hematopoesi|hematopoètic]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Parolini, O; Berardelli, S; Riedl, E; Bello-Fernandez, C; ''et al'' |títol= Expression of Wiskott-Aldrich syndrome protein (WASP) gene during hematopoietic differentiation |publicació= Blood |pàgines=pp: 70-75|volum= 1997 Jul 1; 90 (1) |pmid= 9207440 |issn= 1528-0020 |url= https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0006497120549835?via%3Dihub |llengua= anglès |consulta= 22 desembre 2023|}}</ref> Les proteïnes WASP poden alternar entre dues conformacions que determinaran la seva activitat. En el seu estat inactiu, la proteïna WASp adopta una conformació tancada, on l'extrem N-terminal i el C-terminal interaccionen entre ells. La forma oberta de WASP s'uneix a i activa el [[complex Arp2/3]], responsable de la [[Nucli cel·lular|nucleació]] dels microfilaments d'[[actina]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Millard, TH; Sharp, SJ; Machesky, LM |títol= Signalling to actin assembly via the WASP (Wiskott-Aldrich syndrome protein)-family proteins and the Arp2/3 complex |publicació= Biochem J |pàgines=pp: 1-17|volum= 2004 Maig 15; 380 (Pt 1) |pmid= 15040784 |pmc= 1224166 |doi= 10.1042/BJ20040176 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1224166/pdf/15040784.pdf |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> Les proteïnes WASP tenen un [[Domini proteic|domini]] VCA a l'extrem C-terminal que s'uneix i activa el complex Arp2/3 en resposta a diversos mecanismes, inclosa la família de [[proteïna G|proteïnes G]] Rho GTPases,<ref>{{ref-publicació|cognom= Aslan, JE; McCarty, OJT |títol= Rho GTPases in platelet function |publicació= J Thromb Haemost |pàgines=pp: 35-46|volum= 2013 Gen; 11 (1) |pmid= 23121917 |pmc= 3928789 |doi= 10.1111/jth.12051 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3928789/pdf/nihms553264.pdf |llengua= anglès |consulta= 26 desembre 2023|}}</ref> fosfoinositol lipids, proteïnes que contenen el [[domini SH3]],<ref>{{ref-publicació|cognom= Mehrabipour, M; Jasemi, NSK; Dvorsky, R; Ahmadian, MR |títol= A Systematic Compilation of Human SH3 Domains: A Versatile Superfamily in Cellular Signaling |publicació= Cells |pàgines=pp: 2054|volum= 2023 Ag 12; 12 (16) |pmid= 37626864 |pmc= 10453029 |doi= 10.3390/cells12162054 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10453029/pdf/cells-12-02054.pdf |llengua= anglès |consulta= 22 desembre 2023|}}</ref> [[quinasa|quinases]], i [[fosfatasa|fosfatases]]. La WASp és el membre més representatiu d'una [[família gènica]] que també inclou l'àmpliament expressada [[N-WASP]] (proteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich neuronal),<ref>{{ref-publicació|cognom= Fukuoka, M; Suetsugu, S; Miki, H; Fukami, K; ''et al'' |títol= A novel neural Wiskott-Aldrich syndrome protein (N-WASP) binding protein, WISH, induces Arp2/3 complex activation independent of Cdc42 |publicació= J Cell Biol |pàgines=pp: 471-482|volum= 2001 Feb 5; 152 (3) |pmid= 11157975 |pmc= 2196001 |doi= 10.1083/jcb.152.3.471 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2196001/pdf/0006023.pdf |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> així com la [[Scar (proteïna)|Scar]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Kramer, DA; Piper, HK; Chen, B |títol= WASP family proteins: Molecular mechanisms and implications in human disease |publicació= Eur J Cell Biol |pàgines=pp: 151244|volum= 2022 Jun-Ag; 101 (3) |pmid= 35667337 |pmc= 9357188 |doi= 10.1016/j.ejcb.2022.151244 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9357188/pdf/nihms-1816468.pdf |llengua= anglès |consulta= 19 desembre 2023|}}</ref>


El domini VCA ([[acrònim]] anglès de ''verprolin'', ''central'', ''acidic'') conté tres elements que donen origen al seu nom: un domini homòleg a verprolina, una regió central hidròfoba i una regió àcida. El domini VCA estimula de forma dramàtica la nucleació d'actina pel complex Arp2/3. Els tres elements del domini VCA ténen funcions diferents en aquest procés. La regió A (àcida) contribueix en l'afinitat cap al complex Arp2/3. LA regió C, tot i que també contribueix en la unió a Arp2/3 i a la seva activitat, té un paper en l'autoinhibició de WASP. La regió V uneix unitats de G-actina, i les exposa al complex Arp2/3 pel creixement del filament d'actina.<ref>{{ref-publicació|cognom= Padrick, SB; Rosen, MK |títol= Physical mechanisms of signal integration by WASP family proteins |publicació= Annu Rev Biochem |pàgines=pp: 707-735|volum= 2010; 79 |pmid= 20533885 |pmc= 3017724 |doi= 10.1146/annurev.biochem.77.060407.135452 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3017724/pdf/nihms261960.pdf |llengua= anglès |consulta= 19 desembre 2023|}}</ref>
El domini VCA ([[acrònim]] anglès de ''verprolin'', ''central'', ''acidic'') conté tres elements que donen origen al seu nom: un domini homòleg a verprolina, una regió central hidròfoba i una regió àcida. El domini VCA estimula de forma dramàtica la nucleació d'actina pel complex Arp2/3. Els tres elements del domini VCA ténen funcions diferents en aquest procés. La regió A (àcida) contribueix en l'afinitat cap al complex Arp2/3. LA regió C, tot i que també contribueix en la unió a Arp2/3 i a la seva activitat, té un paper en l'autoinhibició de WASP. La regió V uneix unitats de G-actina, i les exposa al complex Arp2/3 pel creixement del filament d'actina.<ref>{{ref-publicació|cognom= Padrick, SB; Rosen, MK |títol= Physical mechanisms of signal integration by WASP family proteins |publicació= Annu Rev Biochem |pàgines=pp: 707-735|volum= 2010; 79 |pmid= 20533885 |pmc= 3017724 |doi= 10.1146/annurev.biochem.77.060407.135452 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3017724/pdf/nihms261960.pdf |llengua= anglès |consulta= 19 desembre 2023|}}</ref>


== Importància clínica ==
== Importància clínica ==
La síndrome de Wiskott-Aldrich clàssica és una [[malaltia hereditària]] [[Dominància genètica#Recessivitat|recessiva]] [[Herència lligada al sexe#Herència lligada al cromosoma X|lligada al cromosoma X]]; caracteritzada per [[trombocitopènia]], [[èczema]] generalitzat<ref>{{ref-publicació|cognom= Kumar, A; Jain, S, Kumar, P; Goyal, JP |títol= Generalised eczema: a diagnostic clue to Wiskott-Aldrich syndrome |publicació= BMJ Case Rep |pàgines=pp: e242642|volum= 2021 Jun 21; 14 (6) |pmid= 34155025 |pmc= 8217926 |doi= 10.1136/bcr-2021-242642 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8217926/pdf/bcr-2021-242642.pdf |llengua= anglès |consulta= 25 desembre 2023|}}</ref> i [[infeccions]] recurrents. Hi ha una depleció de [[Limfòcit T|limfòcits T]] en [[sang]] i [[Gangli limfàtic|ganglis limfàtics]] i els malalts que la pateixen són proclius a desenvolupar [[limfomes no hodgkinians]]. La seva causa són [[mutacions]] en el [[gen]] que codifica la WASp.<ref>{{ref-publicació|cognom= Malik, MA; Masab, M |títol= Wiskott-Aldrich Syndrome |publicació= StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC |pàgines=pàgs: 7|volum= 2023 Jun 26; NBK539838 (rev) |pmid= 30969660 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539838/ |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> És una síndrome molt poc comuna, amb una [[incidència]] d'entre 1-4 casos/milió de nens nascuts vius.<ref>{{ref-publicació|cognom= Buchbinder, D; Nugent, DJ; Fillipovich, AJ |títol= Wiskott-Aldrich syndrome: diagnosis, current management, and emerging treatments |publicació= Appl Clin Genet |pàgines=pp: 55-66|volum= 2014 Abr 3; 7 |pmid= 24817816 |pmc= 4012343 |doi= 10.2147/TACG.S58444 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4012343/pdf/tacg-7-055.pdf |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> Tant les manifestacions de la malaltia com les diverses teràpies emprades per tractar-les alteren significativament la [[qualitat de vida]] dels individus afectats.<ref>{{ref-publicació|cognom= Shah, AJ; Sokolic, R; Logan, B; Yin, Z; Iyengar, S; Scalchunes, C; ''et al'' |títol= Quality of Life of Patients with Wiskott Aldrich Syndrome and X-Linked Thrombocytopenia: a Study of the Primary Immune Deficiency Consortium (PIDTC), Immune Deficiency Foundation, and the Wiskott-Aldrich Foundation |publicació= J Clin Immunol |pàgines=pp: 786-794|volum= 2019 Nov; 39 (8) |pmid= 31620947 |pmc= 7385986 |doi= 10.1007/s10875-019-00689-2 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7385986/pdf/nihms-1602968.pdf |llengua= anglès |consulta= 21 desembre 2023|}}</ref> El seu [[diagnòstic diferencial]] inclou la síndrome d'Omenn,<ref>{{ref-publicació|cognom= Elnour, IB; Ahmed, S; Halim, K; Nirmala, V |títol= Omenn's Syndrome: A rare primary immunodeficiency disorder |publicació= Sultan Qaboos Univ Med J |pàgines=pp: 133-138|volum= 2007 Ag; 7 (2) |pmid= 21748095 |pmc= 3074865 |issn= 2075-051X |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3074865/pdf/squmj-07-133.pdf |llengua= anglès |consulta= 24 desembre 2023|}}</ref> la trombocitopènia [[Al·loimmunitat|al·loimmunitària]] [[Nounat|neonatal]],<ref>{{ref-publicació|cognom= Kaplan, C |títol= Neonatal alloimmune thrombocytopenia |publicació= Haematologica |pàgines=pp: 805-807|volum= 2008 Jun; 93 (6) |pmid= 18515877 |issn= 1592-8721 |doi= 10.3324/haematol.13160 |url= https://haematologica.org/article/view/4870 |llengua= anglès |consulta= 25 desembre 2023|}}</ref> la hipogammaglobulinèmia<ref>{{ref-publicació|cognom= Huq, ME; Bhatnagar, NK; Hostoffer, RW |títol= Hypogammaglobulinemia |publicació= StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC |pàgines=pàgs: 14|volum= 2023 Jun 5; NBK563134 (rev) |pmid= 33085281 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK563134/ |llengua= anglès |consulta= 24 desembre 2023|}}</ref> o la [[púrpura trombocitopènica immunitària]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Ochs, HD; Filipovich, AH; Veys, P; Cowan, MJ; Kapoor, N |títol= Wiskott-Aldrich syndrome: diagnosis, clinical and laboratory manifestations, and treatment |publicació= Biol Blood Marrow Transplant |pàgines=pp: 84-90|volum= 2009 Gen; 15 (Supl 1) |pmid= 19147084 |issn= 1523-6536 |doi= 10.1016/j.bbmt.2008.10.007 |url= https://www.astctjournal.org/article/S1083-8791(08)00432-1/fulltext |llengua= anglès |consulta= 24 desembre 2023|}}</ref>
La síndrome de Wiskott-Aldrich clàssica és una [[malaltia hereditària]] [[Dominància genètica#Recessivitat|recessiva]] [[Herència lligada al sexe#Herència lligada al cromosoma X|lligada al cromosoma X]]; caracteritzada per [[trombocitopènia]], [[èczema]] generalitzat<ref>{{ref-publicació|cognom= Kumar, A; Jain, S, Kumar, P; Goyal, JP |títol= Generalised eczema: a diagnostic clue to Wiskott-Aldrich syndrome |publicació= BMJ Case Rep |pàgines=pp: e242642|volum= 2021 Jun 21; 14 (6) |pmid= 34155025 |pmc= 8217926 |doi= 10.1136/bcr-2021-242642 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8217926/pdf/bcr-2021-242642.pdf |llengua= anglès |consulta= 25 desembre 2023|}}</ref> i [[infeccions]] recurrents.<ref>{{ref-publicació|cognom= Ochs, HD; Filipovich, AH; Veys, P; Cowan, MJ; Kapoor, N |títol= Wiskott-Aldrich syndrome: diagnosis, clinical and laboratory manifestations, and treatment |publicació= Biol Blood Marrow Transplant |pàgines=pp: 84-90|volum= 2009 Gen; 15 (Supl 1) |pmid= 19147084 |issn= 1523-6536 |doi= 10.1016/j.bbmt.2008.10.007 |url= https://www.astctjournal.org/article/S1083-8791(08)00432-1/fulltext |llengua= anglès |consulta= 24 desembre 2023|}}</ref> Hi ha una depleció de [[Limfòcit T|limfòcits T]] en [[sang]] i [[Gangli limfàtic|ganglis limfàtics]] i els malalts que la pateixen són proclius a desenvolupar [[limfomes no hodgkinians]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Sun, X; Luo, C; Tang, R; Mao, S; Zhu, Y; Fei, C; Wang, M; Tan, S; Zhang, S; ''et al'' |títol= Sinonasal diffuse large B-cell lymphoma in a patient with Wiskott-Aldrich syndrome: A case report and literature review |publicació= Front Immunol |pàgines=pp: 1062261|volum= 2023 Gen 12; 13 |pmid= 36713385 |pmc= 9877327 |doi= 10.3389/fimmu.2022.1062261 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9877327/pdf/fimmu-13-1062261.pdf |llengua= anglès |consulta= 26 desembre 2023|}}</ref> La seva causa són [[mutacions]] en el [[gen]] que codifica la WASp.<ref>{{ref-publicació|cognom= Malik, MA; Masab, M |títol= Wiskott-Aldrich Syndrome |publicació= StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC |pàgines=pàgs: 7|volum= 2023 Jun 26; NBK539838 (rev) |pmid= 30969660 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539838/ |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> És una síndrome molt poc comuna, amb una [[incidència]] d'entre 1-4 casos/milió de nens nascuts vius.<ref>{{ref-publicació|cognom= Buchbinder, D; Nugent, DJ; Fillipovich, AJ |títol= Wiskott-Aldrich syndrome: diagnosis, current management, and emerging treatments |publicació= Appl Clin Genet |pàgines=pp: 55-66|volum= 2014 Abr 3; 7 |pmid= 24817816 |pmc= 4012343 |doi= 10.2147/TACG.S58444 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4012343/pdf/tacg-7-055.pdf |llengua= anglès |consulta= 20 desembre 2023|}}</ref> Tant les manifestacions de la malaltia com les diverses teràpies emprades per tractar-les alteren significativament la [[qualitat de vida]] dels individus afectats.<ref>{{ref-publicació|cognom= Shah, AJ; Sokolic, R; Logan, B; Yin, Z; Iyengar, S; Scalchunes, C; ''et al'' |títol= Quality of Life of Patients with Wiskott Aldrich Syndrome and X-Linked Thrombocytopenia: a Study of the Primary Immune Deficiency Consortium (PIDTC), Immune Deficiency Foundation, and the Wiskott-Aldrich Foundation |publicació= J Clin Immunol |pàgines=pp: 786-794|volum= 2019 Nov; 39 (8) |pmid= 31620947 |pmc= 7385986 |doi= 10.1007/s10875-019-00689-2 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7385986/pdf/nihms-1602968.pdf |llengua= anglès |consulta= 21 desembre 2023|}}</ref> El seu [[diagnòstic diferencial]] inclou la síndrome d'Omenn,<ref>{{ref-publicació|cognom= Elnour, IB; Ahmed, S; Halim, K; Nirmala, V |títol= Omenn's Syndrome: A rare primary immunodeficiency disorder |publicació= Sultan Qaboos Univ Med J |pàgines=pp: 133-138|volum= 2007 Ag; 7 (2) |pmid= 21748095 |pmc= 3074865 |issn= 2075-051X |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3074865/pdf/squmj-07-133.pdf |llengua= anglès |consulta= 24 desembre 2023|}}</ref> la trombocitopènia [[Al·loimmunitat|al·loimmunitària]] [[Nounat|neonatal]],<ref>{{ref-publicació|cognom= Kaplan, C |títol= Neonatal alloimmune thrombocytopenia |publicació= Haematologica |pàgines=pp: 805-807|volum= 2008 Jun; 93 (6) |pmid= 18515877 |issn= 1592-8721 |doi= 10.3324/haematol.13160 |url= https://haematologica.org/article/view/4870 |llengua= anglès |consulta= 25 desembre 2023|}}</ref> la hipogammaglobulinèmia<ref>{{ref-publicació|cognom= Huq, ME; Bhatnagar, NK; Hostoffer, RW |títol= Hypogammaglobulinemia |publicació= StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC |pàgines=pàgs: 14|volum= 2023 Jun 5; NBK563134 (rev) |pmid= 33085281 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK563134/ |llengua= anglès |consulta= 24 desembre 2023|}}</ref> o la [[púrpura trombocitopènica immunitària]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Kaneko, R; Yamamoto, S; Okamoto, N; Akiyama, K; Matsuno, R; Toyama, D; ''et al'' |títol= Wiskott-Aldrich syndrome that was initially diagnosed as immune thrombocytopenic purpura secondary to a cytomegalovirus infection |publicació= SAGE Open Med Case Rep |pàgines=pp: 2050313X17753788 |volum= 2018 Gen 9; 6 |pmid= 29348920 |pmc= 5768273 |doi= 10.1177/2050313X17753788 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5768273/pdf/10.1177_2050313X17753788.pdf |llengua= anglès |consulta= 26 desembre 2023|}}</ref>


== Referències ==
== Referències ==

Revisió del 13:35, 26 des 2023

Infotaula de proteïnaProteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich
Substànciaproteïna Modifica el valor a Wikidata
Identificadors
SímbolWAS ; IMD2; THC; WASP
HUGO12731
RefSeqNP_000368, XP_011542279 i XP_016885275 Modifica el valor a Wikidata
P42768 Modifica el valor a Wikidata
PDB1CEE, 1EJ5, 1T84, 2A3Z, 2K42 i 2OT0 Modifica el valor a Wikidata

La proteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich (WASp, per les seves sigles en anglès) és una proteïna de 502 aminoàcids expressada per cèl·lules del sistema hematopoètic.[1] Les proteïnes WASP poden alternar entre dues conformacions que determinaran la seva activitat. En el seu estat inactiu, la proteïna WASp adopta una conformació tancada, on l'extrem N-terminal i el C-terminal interaccionen entre ells. La forma oberta de WASP s'uneix a i activa el complex Arp2/3, responsable de la nucleació dels microfilaments d'actina.[2] Les proteïnes WASP tenen un domini VCA a l'extrem C-terminal que s'uneix i activa el complex Arp2/3 en resposta a diversos mecanismes, inclosa la família de proteïnes G Rho GTPases,[3] fosfoinositol lipids, proteïnes que contenen el domini SH3,[4] quinases, i fosfatases. La WASp és el membre més representatiu d'una família gènica que també inclou l'àmpliament expressada N-WASP (proteïna de la síndrome de Wiskott-Aldrich neuronal),[5] així com la Scar.[6]

El domini VCA (acrònim anglès de verprolin, central, acidic) conté tres elements que donen origen al seu nom: un domini homòleg a verprolina, una regió central hidròfoba i una regió àcida. El domini VCA estimula de forma dramàtica la nucleació d'actina pel complex Arp2/3. Els tres elements del domini VCA ténen funcions diferents en aquest procés. La regió A (àcida) contribueix en l'afinitat cap al complex Arp2/3. LA regió C, tot i que també contribueix en la unió a Arp2/3 i a la seva activitat, té un paper en l'autoinhibició de WASP. La regió V uneix unitats de G-actina, i les exposa al complex Arp2/3 pel creixement del filament d'actina.[7]

Importància clínica

La síndrome de Wiskott-Aldrich clàssica és una malaltia hereditària recessiva lligada al cromosoma X; caracteritzada per trombocitopènia, èczema generalitzat[8] i infeccions recurrents.[9] Hi ha una depleció de limfòcits T en sang i ganglis limfàtics i els malalts que la pateixen són proclius a desenvolupar limfomes no hodgkinians.[10] La seva causa són mutacions en el gen que codifica la WASp.[11] És una síndrome molt poc comuna, amb una incidència d'entre 1-4 casos/milió de nens nascuts vius.[12] Tant les manifestacions de la malaltia com les diverses teràpies emprades per tractar-les alteren significativament la qualitat de vida dels individus afectats.[13] El seu diagnòstic diferencial inclou la síndrome d'Omenn,[14] la trombocitopènia al·loimmunitària neonatal,[15] la hipogammaglobulinèmia[16] o la púrpura trombocitopènica immunitària.[17]

Referències

  1. Parolini, O; Berardelli, S; Riedl, E; Bello-Fernandez, C; et al «Expression of Wiskott-Aldrich syndrome protein (WASP) gene during hematopoietic differentiation» (en anglès). Blood, 1997 Jul 1; 90 (1), pp: 70-75. ISSN: 1528-0020. PMID: 9207440 [Consulta: 22 desembre 2023].
  2. Millard, TH; Sharp, SJ; Machesky, LM «Signalling to actin assembly via the WASP (Wiskott-Aldrich syndrome protein)-family proteins and the Arp2/3 complex» (en anglès). Biochem J, 2004 Maig 15; 380 (Pt 1), pp: 1-17. DOI: 10.1042/BJ20040176. PMC: 1224166. PMID: 15040784 [Consulta: 20 desembre 2023].
  3. Aslan, JE; McCarty, OJT «Rho GTPases in platelet function» (en anglès). J Thromb Haemost, 2013 Gen; 11 (1), pp: 35-46. DOI: 10.1111/jth.12051. PMC: 3928789. PMID: 23121917 [Consulta: 26 desembre 2023].
  4. Mehrabipour, M; Jasemi, NSK; Dvorsky, R; Ahmadian, MR «A Systematic Compilation of Human SH3 Domains: A Versatile Superfamily in Cellular Signaling» (en anglès). Cells, 2023 Ag 12; 12 (16), pp: 2054. DOI: 10.3390/cells12162054. PMC: 10453029. PMID: 37626864 [Consulta: 22 desembre 2023].
  5. Fukuoka, M; Suetsugu, S; Miki, H; Fukami, K; et al «A novel neural Wiskott-Aldrich syndrome protein (N-WASP) binding protein, WISH, induces Arp2/3 complex activation independent of Cdc42» (en anglès). J Cell Biol, 2001 Feb 5; 152 (3), pp: 471-482. DOI: 10.1083/jcb.152.3.471. PMC: 2196001. PMID: 11157975 [Consulta: 20 desembre 2023].
  6. Kramer, DA; Piper, HK; Chen, B «WASP family proteins: Molecular mechanisms and implications in human disease» (en anglès). Eur J Cell Biol, 2022 Jun-Ag; 101 (3), pp: 151244. DOI: 10.1016/j.ejcb.2022.151244. PMC: 9357188. PMID: 35667337 [Consulta: 19 desembre 2023].
  7. Padrick, SB; Rosen, MK «Physical mechanisms of signal integration by WASP family proteins» (en anglès). Annu Rev Biochem, 2010; 79, pp: 707-735. DOI: 10.1146/annurev.biochem.77.060407.135452. PMC: 3017724. PMID: 20533885 [Consulta: 19 desembre 2023].
  8. Kumar, A; Jain, S, Kumar, P; Goyal, JP «Generalised eczema: a diagnostic clue to Wiskott-Aldrich syndrome» (en anglès). BMJ Case Rep, 2021 Jun 21; 14 (6), pp: e242642. DOI: 10.1136/bcr-2021-242642. PMC: 8217926. PMID: 34155025 [Consulta: 25 desembre 2023].
  9. Ochs, HD; Filipovich, AH; Veys, P; Cowan, MJ; Kapoor, N «Wiskott-Aldrich syndrome: diagnosis, clinical and laboratory manifestations, and treatment» (en anglès). Biol Blood Marrow Transplant, 2009 Gen; 15 (Supl 1), pp: 84-90. DOI: 10.1016/j.bbmt.2008.10.007. ISSN: 1523-6536. PMID: 19147084 [Consulta: 24 desembre 2023].
  10. Sun, X; Luo, C; Tang, R; Mao, S; Zhu, Y; Fei, C; Wang, M; Tan, S; Zhang, S; et al «Sinonasal diffuse large B-cell lymphoma in a patient with Wiskott-Aldrich syndrome: A case report and literature review» (en anglès). Front Immunol, 2023 Gen 12; 13, pp: 1062261. DOI: 10.3389/fimmu.2022.1062261. PMC: 9877327. PMID: 36713385 [Consulta: 26 desembre 2023].
  11. Malik, MA; Masab, M «Wiskott-Aldrich Syndrome» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2023 Jun 26; NBK539838 (rev), pàgs: 7. PMID: 30969660 [Consulta: 20 desembre 2023].
  12. Buchbinder, D; Nugent, DJ; Fillipovich, AJ «Wiskott-Aldrich syndrome: diagnosis, current management, and emerging treatments» (en anglès). Appl Clin Genet, 2014 Abr 3; 7, pp: 55-66. DOI: 10.2147/TACG.S58444. PMC: 4012343. PMID: 24817816 [Consulta: 20 desembre 2023].
  13. Shah, AJ; Sokolic, R; Logan, B; Yin, Z; Iyengar, S; Scalchunes, C; et al «Quality of Life of Patients with Wiskott Aldrich Syndrome and X-Linked Thrombocytopenia: a Study of the Primary Immune Deficiency Consortium (PIDTC), Immune Deficiency Foundation, and the Wiskott-Aldrich Foundation» (en anglès). J Clin Immunol, 2019 Nov; 39 (8), pp: 786-794. DOI: 10.1007/s10875-019-00689-2. PMC: 7385986. PMID: 31620947 [Consulta: 21 desembre 2023].
  14. Elnour, IB; Ahmed, S; Halim, K; Nirmala, V «Omenn's Syndrome: A rare primary immunodeficiency disorder» (en anglès). Sultan Qaboos Univ Med J, 2007 Ag; 7 (2), pp: 133-138. ISSN: 2075-051X. PMC: 3074865. PMID: 21748095 [Consulta: 24 desembre 2023].
  15. Kaplan, C «Neonatal alloimmune thrombocytopenia» (en anglès). Haematologica, 2008 Jun; 93 (6), pp: 805-807. DOI: 10.3324/haematol.13160. ISSN: 1592-8721. PMID: 18515877 [Consulta: 25 desembre 2023].
  16. Huq, ME; Bhatnagar, NK; Hostoffer, RW «Hypogammaglobulinemia» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2023 Jun 5; NBK563134 (rev), pàgs: 14. PMID: 33085281 [Consulta: 24 desembre 2023].
  17. Kaneko, R; Yamamoto, S; Okamoto, N; Akiyama, K; Matsuno, R; Toyama, D; et al «Wiskott-Aldrich syndrome that was initially diagnosed as immune thrombocytopenic purpura secondary to a cytomegalovirus infection» (en anglès). SAGE Open Med Case Rep, 2018 Gen 9; 6, pp: 2050313X17753788. DOI: 10.1177/2050313X17753788. PMC: 5768273. PMID: 29348920 [Consulta: 26 desembre 2023].

Bibliografia

Enllaços externs