Actinomyces: diferència entre les revisions

De la Viquipèdia, l'enciclopèdia lliure
Contingut suprimit Contingut afegit
Cap resum de modificació
Línia 55: Línia 55:
''Actinomyces radicidentis'' és troba a les [[Dent humana|arrels dentàries]], on origina infeccions apicals força insidioses que poden ser l'origen de [[Bacterièmia|bacterièmies]].<ref>{{ref-publicació|cognom=Collins MD, Hoyles L, Kalfas S, Sundquist G, ''et al''|títol=Characterization of ''Actinomyces'' Isolates from Infected Root Canals of Teeth: Description of ''Actinomyces radicidentis'' sp. nov|publicació= J Clin Microbiol |pàgines=pp: 3399–3403|volum= 2000 Set; 38 (9) |pmid= 10970390 |pmc= 87393 |issn= 0095-1137 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC87393/| llengua=anglès| consulta= 3 setembre 2018|}}</ref> S'ha identificat en algun cas de [[pneumònia per aspiració]].<ref>{{ref-publicació|cognom=Suwantarat N, Romagnoli M, Carroll KC|títol=Photo Quiz: Isolation of an Unusual Gram-Positive Coccus from a Positive Blood Culture in a Patient with Pneumonia. ''Actinomyces radicidentis'' Bacteremia|publicació= J Clin Microbiol |pàgines= pp: 1, 247|volum= 2016 Gen; 54 (1) |pmid= 26719581 |pmc= 4702744 |doi= 10.1128/JCM.00163-14 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4702744/| llengua=anglès| consulta= 3 setembre 2018|}}</ref>
''Actinomyces radicidentis'' és troba a les [[Dent humana|arrels dentàries]], on origina infeccions apicals força insidioses que poden ser l'origen de [[Bacterièmia|bacterièmies]].<ref>{{ref-publicació|cognom=Collins MD, Hoyles L, Kalfas S, Sundquist G, ''et al''|títol=Characterization of ''Actinomyces'' Isolates from Infected Root Canals of Teeth: Description of ''Actinomyces radicidentis'' sp. nov|publicació= J Clin Microbiol |pàgines=pp: 3399–3403|volum= 2000 Set; 38 (9) |pmid= 10970390 |pmc= 87393 |issn= 0095-1137 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC87393/| llengua=anglès| consulta= 3 setembre 2018|}}</ref> S'ha identificat en algun cas de [[pneumònia per aspiració]].<ref>{{ref-publicació|cognom=Suwantarat N, Romagnoli M, Carroll KC|títol=Photo Quiz: Isolation of an Unusual Gram-Positive Coccus from a Positive Blood Culture in a Patient with Pneumonia. ''Actinomyces radicidentis'' Bacteremia|publicació= J Clin Microbiol |pàgines= pp: 1, 247|volum= 2016 Gen; 54 (1) |pmid= 26719581 |pmc= 4702744 |doi= 10.1128/JCM.00163-14 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4702744/| llengua=anglès| consulta= 3 setembre 2018|}}</ref>


''Actinomyces meyeri'' resideix a les superfícies [[mucoses]] i poques vegades és patogènic. Quan provoca infeccions són pulmonars per regla general, encara que en alguna ocasió es poden disseminar.<ref>{{ref-publicació|cognom=Park HJ, Park KH, Kim SH, Sung H, ''et al''|títol= A Case of Disseminated Infection due to ''Actinomyces meyeri'' Involving Lung and Brain |publicació= Infect Chemother | pàgines=pp: 269-273|volum= 2014 Des; 46 (4) |pmid= 25566409 |pmc= 4285003 |doi= 10.3947/ic.2014.46.4.269 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4285003/| llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref> És una font inhabitual d'actinomicosis postquirùrgiques.<ref>{{ref-publicació|cognom=Markey CM, Vestal LE|títol=''Actinomyces meyeri'': A Rare Cause of Postsurgical Pelvic Actinomycosis|publicació= Case Rep Obstet Gynecol | pàgines=pp: 3842048|volum= 2018 Jun 21; 2018 |pmid= 30034893 |pmc= 6032818 |doi= 10.1155/2018/3842048 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6032818/ | llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref>
''Actinomyces meyeri'' resideix a les superfícies [[mucoses]] i poques vegades és patogènic. Quan provoca infeccions són pulmonars per regla general, encara que en alguna ocasió es poden disseminar.<ref>{{ref-publicació|cognom=Park HJ, Park KH, Kim SH, Sung H, ''et al''|títol= A Case of Disseminated Infection due to ''Actinomyces meyeri'' Involving Lung and Brain |publicació= Infect Chemother | pàgines=pp: 269-273|volum= 2014 Des; 46 (4) |pmid= 25566409 |pmc= 4285003 |doi= 10.3947/ic.2014.46.4.269 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4285003/| llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref> És una font inhabitual d'actinomicosis postquirùrgiques<ref>{{ref-publicació|cognom=Markey CM, Vestal LE|títol=''Actinomyces meyeri'': A Rare Cause of Postsurgical Pelvic Actinomycosis|publicació= Case Rep Obstet Gynecol | pàgines=pp: 3842048|volum= 2018 Jun 21; 2018 |pmid= 30034893 |pmc= 6032818 |doi= 10.1155/2018/3842048 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6032818/ | llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref> i de [[pericarditis aguda]] amb [[tamponament cardíac]] per extensió dels gèrmens des de un focus pulmonar.<ref>{{ref-publicació|cognom=Nishizawa S, Anan K, Tobino K, Okahisa M, ''et al''|títol= Pulmonary Actinomycosis attributable to ''Actinomyces meyeri'' presenting as cardiac tamponade: a case report |publicació= Multidiscip Respir Med |pàgines=pp: 19|volum= 2018 Jun 14; 13 |pmid= 29946465 |pmc= 6001145 |doi= 10.1186/s40248-018-0132-9 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6001145/| llengua=anglès| consulta= 4 setembre 2018|}}</ref> Les noves tècniques d'identificació microbiana sense cultiu, basades en la [[Ribosome profiling|seqüenciació ribosomal]], faciliten molt el reconeixement d'''A. meyeri'' com l'agent causal d'abscessos cerebrals abans difícils de filiar i tractar.<ref>{{ref-publicació|cognom=Vazquez Guillamet LJ, Malinis MF, Meyer JP|títol= Emerging role of ''Actinomyces meyeri'' in brain abscesses: A case report and literature review |publicació= IDCases |pàgines=pp: 26-29|volum= 2017 Jul 20; 10 |pmid= 28831384 |pmc= 5554978 |doi=10.1016/j.i dcr.2017.07.007 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5554978/| llengua=anglès| consulta= 4 setembre 2018|}}</ref>


''Actinomyces graevenitzii'' és un component de la flora de l'[[orofaringe]] i va ser aïllat a la superfície d'[[Implant (medicina)|implant]]s dentals infectats l'any 1997. Provoca [[pneumònies]] abscesificants de lenta evolució amb uns signes clínics i radiològics que es confonen fàcilment amb els d'un [[Tuberculosi|procés tuberculós]] o d'una [[neoplàsia]] de pulmó.<ref>{{ref-publicació|cognom=Gliga S, Devaux M, Gosset Woimant M, Mompoint D, ''et al''|títol= ''Actinomyces graevenitzii'' pulmonary abscess mimicking tuberculosis in a healthy young man |publicació= Can Respir J |pàgines=pp: e75-e77|volum= 2014 Nov-Des; 21 (6)|pmid= 25493591 |pmc= 4266159 |doi= 10.1155/2014/841480 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4266159/| llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref> Ha estat descrit algun cas de coinfecció disseminada per ''A. graevenitzii'' i ''M. tuberculosis''.<ref>{{ref-publicació|cognom=Tietz A, Aldridge KE, Figueroa JE|títol=Disseminated coinfection with ''Actinomyces graevenitzii'' and ''Mycobacterium tuberculosis'': case report and review of the literature|publicació= J Clin Microbiol |pàgines=pp: 3017-3022|volum=2005 Jun; 43 (6)|pmid= 15956450 |pmc= 1151916 |doi= 10.1128/JCM.43.6.3017-3022.2005 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1151916/| llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref>
''Actinomyces graevenitzii'' és un component de la flora de l'[[orofaringe]] i va ser aïllat a la superfície d'[[Implant (medicina)|implant]]s dentals infectats l'any 1997. Provoca [[pneumònies]] abscesificants de lenta evolució amb uns signes clínics i radiològics que es confonen fàcilment amb els d'un [[Tuberculosi|procés tuberculós]] o d'una [[neoplàsia]] de pulmó.<ref>{{ref-publicació|cognom=Gliga S, Devaux M, Gosset Woimant M, Mompoint D, ''et al''|títol= ''Actinomyces graevenitzii'' pulmonary abscess mimicking tuberculosis in a healthy young man |publicació= Can Respir J |pàgines=pp: e75-e77|volum= 2014 Nov-Des; 21 (6)|pmid= 25493591 |pmc= 4266159 |doi= 10.1155/2014/841480 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4266159/| llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref> Ha estat descrit algun cas de coinfecció disseminada per ''A. graevenitzii'' i ''M. tuberculosis''.<ref>{{ref-publicació|cognom=Tietz A, Aldridge KE, Figueroa JE|títol=Disseminated coinfection with ''Actinomyces graevenitzii'' and ''Mycobacterium tuberculosis'': case report and review of the literature|publicació= J Clin Microbiol |pàgines=pp: 3017-3022|volum=2005 Jun; 43 (6)|pmid= 15956450 |pmc= 1151916 |doi= 10.1128/JCM.43.6.3017-3022.2005 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1151916/| llengua=anglès| consulta= 29 agost 2018|}}</ref>

Revisió del 00:19, 5 set 2018

Infotaula d'ésser viuActinomyces Modifica el valor a Wikidata

Modifica el valor a Wikidata
Dades
Tinció de GramGrampositiu Modifica el valor a Wikidata
Taxonomia
RegneBacillati
FílumActinomycetota
ClasseActinomycetes
OrdreActinomycetales
FamíliaActinomycetaceae
GènereActinomyces Modifica el valor a Wikidata
Harz, 1877
Tipus taxonòmicActinomyces bovis Modifica el valor a Wikidata
Espècies
  • A. bovis
  • A. bowdenii
  • A. canis
  • A. cardiffensis
  • A. catuli
  • A. coleocanis
  • A. dentalis
  • A. denticolens
  • A. europaeus
  • A. funkei
  • A. georgiae
  • A. gerencseriae
  • A. graevenitzii
  • A. hongkongensis
  • A. hordeovulneris
  • A. howellii
  • A. humiferus
  • A. hyovaginalis
  • A. israelii
  • A. marimammalium
  • A. meyeri
  • A. naeslundii
  • A. nasicola
  • A. neuii
  • A. odontolyticus
  • A. oricola
  • A. radicidentis
  • A. radingae
  • A. slackii
  • A. streptomycini
  • A. suimastitidis
  • A. suis
  • A. turicensis
  • A. urogenitalis
  • A. vaccimaxillae
  • A. viscosus

Actinomyces (del grec "actis" biga i "mykes" mucus, fong) és un gènere de bacteris dins la classe actinobacteria. Tots ells són Gram-positius. Els Actinomyces són anaerobis facultatius (excepte A. meyeri, que és anaerobi estricte). Els Actinomyces no formen endòspores i s'embranquen com els fongs formant colònies.[1] L'aspecte filamentós d'aquestes colònies va portar a que rebessin aquest nom com si fossin fongs, cosa que és incorrecta. Ara per ara (2018), el gènere inclou unes 50 espècies i dos subespècies.[2]

Si bé els Actinomyces causen diverses malalties en els humans i el bestiar,[3] també tenen un paper important en l'ecologia dels sòls on, per exemple, ajuden a degradar la lignina i la quitina, afavorint així la formació de compost.

Patologia

Els Actinomyces són uns elements bacterians importants en la formació de càries dental, particularment A. viscosus i A. naeslundii.[4] Moltes espècies del gènere Actinomyces són patògens oportunistes en humans i altres animals, sovint responsables d'infeccions a la cavitat oral.[5] Encara que són elements comuns de la microbiota bucal, un important grup d'elles té un paper essencial en la gènesi de la placa dentària i en la creació de biofilms problemàtics sobre materials d'implantologia, com ara el titani.[6] En rares ocasions poden causar actinomicosi, amb abscessos a la boca, pulmons i tracte gastrointestinal.[7] Actinomyces israelii i Actinomyces gerencseriae (abans anomenat A. israelii serovar II)[8] són els principals microorganismes responsables de les actinomicosis humanes, tot i que també poden existir infeccions polimicrobianes amb la participació d'A. turicensis i A. odontolyticus.[9] Aquesta darerra espècie és font d'abscessos pulmonars en persones immunocompetents amb malaltia periodontal.[10] Més del 20% de les infeccions humanes per Actinomyces deriven de traumatismes amb solució de continuïtat de la pell o les mucoses. La gran majoria dels afectats pateix alguna patologia subjacent, local o sistèmica, que afavoreix la proliferació dels bacteris.[11]

Actinomyces urogenitalis provoca de vegades uretritis, vaginitis[12] i annexitis (infecció dels ovaris i de les trompes uterines) algunes d'elles greus i relacionades amb dispositius intrauterins o procediments de fecundació.[13]

Actinomyces neuii, una espècie que, a diferència de la resta de les formen el gènere, és catalasa positiva, ocasiona infeccions de teixits tous en humans.[14] S'han registrat, però, alguns casos de corioamnionitis, part preterme i sèpsia neonatal ocasionats per aquest bacteri.[15]

Actinomyces cardiffensis, espècie identificada l'any 2002,[16] ha estat aïllada en mostres d'abscessos òtics, líquid pleural, mandíbula, teixit pericolònic o cervell i es considera l'origen de casos d'actinomicosi pulmonar.[17]

Actinomyces europaeus[18] és l'espècie del gènere que presenta l'índex més alt de resistències als antibiòtics. Acostuma a produir infeccions cutànies, tot i que també ha estat aïllat en abscessos mamaris.[19][20]

Actinomyces radicidentis és troba a les arrels dentàries, on origina infeccions apicals força insidioses que poden ser l'origen de bacterièmies.[21] S'ha identificat en algun cas de pneumònia per aspiració.[22]

Actinomyces meyeri resideix a les superfícies mucoses i poques vegades és patogènic. Quan provoca infeccions són pulmonars per regla general, encara que en alguna ocasió es poden disseminar.[23] És una font inhabitual d'actinomicosis postquirùrgiques[24] i de pericarditis aguda amb tamponament cardíac per extensió dels gèrmens des de un focus pulmonar.[25] Les noves tècniques d'identificació microbiana sense cultiu, basades en la seqüenciació ribosomal, faciliten molt el reconeixement d'A. meyeri com l'agent causal d'abscessos cerebrals abans difícils de filiar i tractar.[26]

Actinomyces graevenitzii és un component de la flora de l'orofaringe i va ser aïllat a la superfície d'implants dentals infectats l'any 1997. Provoca pneumònies abscesificants de lenta evolució amb uns signes clínics i radiològics que es confonen fàcilment amb els d'un procés tuberculós o d'una neoplàsia de pulmó.[27] Ha estat descrit algun cas de coinfecció disseminada per A. graevenitzii i M. tuberculosis.[28]

Actinomyces hordeovulneris infecta amb escassa freqüència gossos i gats, formant ocasionalment pseudotumors inflamatoris gastrointestinals.[29]

Actinomyces catuli fou aïllat per primera vegada en un gos amb pneumònia polimicrobiana i pleuritis,[30] posteriorment ha estat identificat en diversos casos d'actinomicosi toràcica canina.

Actinomyces denticolens colonitza la faringe dels cavalls i provoca amigdalitis cròniques, limfoadenitis purulentes[31] i abscessos oportunistes als teixits tous de la zona.[32]

Actinomyces marimammalium és un patogen dels mamífers marins, com ara foques i marsopes.[33]

Actinomyces liubingyangii[34] i Actinomyces vulturis[35] són espècies que s'han identificat a mostres de trencalòs asiàtic i de voltor de l'Himàlaia, respectivament.

Imatges addicionals

Referències

  1. Holt JG (editor). Bergey's Manual of Determinative Bacteriology. 9a ed.. Williams & Wilkins, 1994. ISBN 0-683-00603-7. 
  2. Parte, AC «Genus Actinomyces» (en anglès). List of Prokaryotic names with Standing in Nomenclature (bacterio.net), 2018; Ag, pàgs: 12 [Consulta: 2 setembre 2018].
  3. Smith, GW «Overview of Actinomycosis» (en anglès). MSD Veterinary Manual. Merck Sharp & Dohme Corp, 2017; Nov 1 (rev), pàgs: 4 [Consulta: 16 juliol 2018].
  4. Dame-Teixeira N, Parolo CC, Maltz M, Tugnait A, et al «Actinomyces spp. gene expression in root caries lesions» (en anglès). J Oral Microbiol, 2016 Set 16; 8, pp: 32383. DOI: 10.3402/jom.v8.32383. PMC: 5027334. PMID: 27640531 [Consulta: 16 juliol 2018].
  5. Madigan M; Martinko J (editors).. Brock Biology of Microorganisms. 11a ed.. Prentice Hall, 2005. ISBN 0-13-144329-1. 
  6. Sarkonen, N «Oral Actinomyces Species in Health and Disease: Identification, Occurrence and Importance of Early Colonization -Tesi doctoral-» (en anglès). Institute of Dentistry, Faculty of Medicine. University of Helsinki, 2007; Jun 15, pàgs: 57 ISBN 951-740-705-2 Error en ISBN: suma de verificació no vàlida [Consulta: 31 agost 2018].
  7. Bowden GHW. Actinomycosis in: Baron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.). 4th. Univ of Texas Medical Branch, 1996. (via NCBI Bookshelf) ISBN 0-9631172-1-1. 
  8. Euzéby, JP «List of Prokaryotic names with Standing in Nomenclature - Genus Actinomyces» (en anglès). Bacterio.net, 2012; Mar 2, pàgs: 12 [Consulta: 16 juliol 2018].
  9. Guzmán Ten, P; Parada Ricart, E «Actinomicosi com a causa d’abscessos laterocervicals recidivants». Pediatr Catalana, 2017; 77 (4), pp: 133-135. ISSN: 1135-8831 [Consulta: 16 juliol 2018].
  10. Takiguchi Y1 Terano T, Hirai A «Lung abscess caused by Actinomyces odontolyticus» (en anglès). Intern Med, 2003 Ag; 42 (8), pp: 723-735. DOI: 10.2169/internalmedicine.42.723. ISSN: 1349-7235. PMID: 12924500 [Consulta: 17 juliol 2018].
  11. Budini, PM «Actinomicosis: Presentaciones poco frecuentes en huéspedes especiales -Tesi doctoral-» (en castellà). Facultad de Ciencias Médicas. Universidad Nacional de Córdoba, 2011; Nov, pàgs: 310 [Consulta: 3 setembre 2018].
  12. Martínez MA, Ovalle A «Actinomyces urogenitalis» (en castellà). Rev Chilena Infectol, 2011 Ag; 28 (4), pp: 357-358. DOI: 10.4067/S0716-10182011000500009. ISSN: 0716-1018. PMID: 22052401 [Consulta: 16 juliol 2018].
  13. Van Hoecke F, Beuckelaers E, Lissens P, Boudewijns M «Actinomyces urogenitalis bacteremia and tubo-ovarian abscess after an in vitro fertilization (IVF) procedure» (en anglès). J Clin Microbiol, 2013 Des; 51 (12), pp: 4252-4254. DOI: 10.1128/JCM.02142-13. PMC: 3838066. PMID: 24025912 [Consulta: 16 juliol 2018].
  14. Zelyas N, Gee S, Nilsson B, Bennett T, Rennie R «Infections Caused by Actinomyces neuii: A Case Series and Review of an Unusual Bacterium» (en anglès). Can J Infect Dis Med Microbiol, 2016 Feb; 2016, pp: 6017605. DOI: 10.1155/2016/6017605. PMC: 4904567. PMID: 27366175 [Consulta: 17 juliol 2018].
  15. Alsohime F, Assiri RA, Al-Shahrani F, Bakeet H, et al «Premature labor and neonatal sepsis caused by Actinomyces neuii» (en anglès). J Infect Public Health, 2018; Apr 26, pii: S1876-0341(18)30037-6. DOI: 10.1016/j.jiph.2018.04.001. ISSN: 1876-035X. PMID: 29706318 [Consulta: 17 juliol 2018].
  16. Hall V, Collins MD, Hutson R, Falsen E, Duerden BI «Actinomyces cardiffensis sp. nov. from human clinical sources» (en anglès). J Clin Microbiol, 2002 Set; 40 (9), pp: 3427-3431. DOI: 10.1128/JCM.40.9.3427-3431.2002. ISSN: 0095-1137. PMC: 130680. PMID: 12202588 [Consulta: 17 juliol 2018].
  17. Wakabayashi K, Yano S, Kadowaki T, Tokushima T, et al «Pulmonary actinomycosis caused by Actinomyces cardiffensis» (en anglès). Intern Med, 2012 Oct; 51 (20), pp: 2929-2931. DOI: 10.2169/internalmedicine.51.7997. ISSN: 1349-7235. PMID: 23064570 [Consulta: 17 juliol 2018].
  18. Funke G, Alvarez N, Pascual C, Falsen E, et al «Actinomyces europaeus sp. nov., isolated from human clinical specimens» (en anglès). Int J Syst Bacteriol, 1997 Jul; 47 (3), pp: 687-692. DOI: 10.1099/00207713-47-3-687. ISSN: 0020-7713. PMID: 9226901 [Consulta: 21 juliol 2018].
  19. White, SE; Woolley, SD «Actinomyces europaeus Isolated from a Breast Abscess in a Penicillin-Allergic Patient» (en anglès). Case Rep Infect Dis, 2018 Jun 20; 6708614, pàgs: 4. DOI: 10.1155/2018/6708614. ISSN: 2090-6633 [Consulta: 21 juliol 2018].
  20. Nielsen, HL «First report of Actinomyces europaeus bacteraemia result from a breast abscess in a 53-year-old man» (en anglès). New Microbes New Infect, 2015 Maig 14; 7, pp: 21-22. DOI: 10.1016/j.nmni.2015.05.001. ISSN: 4477111. PMID: 26110063 [Consulta: 21 juliol 2018].
  21. Collins MD, Hoyles L, Kalfas S, Sundquist G, et al «Characterization of Actinomyces Isolates from Infected Root Canals of Teeth: Description of Actinomyces radicidentis sp. nov» (en anglès). J Clin Microbiol, 2000 Set; 38 (9), pp: 3399–3403. ISSN: 0095-1137. PMC: 87393. PMID: 10970390 [Consulta: 3 setembre 2018].
  22. Suwantarat N, Romagnoli M, Carroll KC «Photo Quiz: Isolation of an Unusual Gram-Positive Coccus from a Positive Blood Culture in a Patient with Pneumonia. Actinomyces radicidentis Bacteremia» (en anglès). J Clin Microbiol, 2016 Gen; 54 (1), pp: 1, 247. DOI: 10.1128/JCM.00163-14. PMC: 4702744. PMID: 26719581 [Consulta: 3 setembre 2018].
  23. Park HJ, Park KH, Kim SH, Sung H, et al «A Case of Disseminated Infection due to Actinomyces meyeri Involving Lung and Brain» (en anglès). Infect Chemother, 2014 Des; 46 (4), pp: 269-273. DOI: 10.3947/ic.2014.46.4.269. PMC: 4285003. PMID: 25566409 [Consulta: 29 agost 2018].
  24. Markey CM, Vestal LE «Actinomyces meyeri: A Rare Cause of Postsurgical Pelvic Actinomycosis» (en anglès). Case Rep Obstet Gynecol, 2018 Jun 21; 2018, pp: 3842048. DOI: 10.1155/2018/3842048. PMC: 6032818. PMID: 30034893 [Consulta: 29 agost 2018].
  25. Nishizawa S, Anan K, Tobino K, Okahisa M, et al «Pulmonary Actinomycosis attributable to Actinomyces meyeri presenting as cardiac tamponade: a case report» (en anglès). Multidiscip Respir Med, 2018 Jun 14; 13, pp: 19. DOI: 10.1186/s40248-018-0132-9. PMC: 6001145. PMID: 29946465 [Consulta: 4 setembre 2018].
  26. Vazquez Guillamet LJ, Malinis MF, Meyer JP «Emerging role of Actinomyces meyeri in brain abscesses: A case report and literature review» (en anglès). IDCases, 2017 Jul 20; 10, pp: 26-29. DOI: 10.1016/j.i dcr.2017.07.007. PMC: 5554978. PMID: 28831384 [Consulta: 4 setembre 2018].
  27. Gliga S, Devaux M, Gosset Woimant M, Mompoint D, et al «Actinomyces graevenitzii pulmonary abscess mimicking tuberculosis in a healthy young man» (en anglès). Can Respir J, 2014 Nov-Des; 21 (6), pp: e75-e77. DOI: 10.1155/2014/841480. PMC: 4266159. PMID: 25493591 [Consulta: 29 agost 2018].
  28. Tietz A, Aldridge KE, Figueroa JE «Disseminated coinfection with Actinomyces graevenitzii and Mycobacterium tuberculosis: case report and review of the literature» (en anglès). J Clin Microbiol, 2005 Jun; 43 (6), pp: 3017-3022. DOI: 10.1128/JCM.43.6.3017-3022.2005. PMC: 1151916. PMID: 15956450 [Consulta: 29 agost 2018].
  29. Pietra M, Zanoni RG, Peli A, Brunetti B, et al «Gastric inflammatory pseudotumour secondary to Actinomyces hordeovulneris infection in a cat» (en anglès). Ir Vet J, 2016 Ag 26; 69 (1), pp: 12. DOI: 10.1186/s13620-016-0071-8. PMC: 5002114. PMID: 27570616 [Consulta: 16 juliol 2018].
  30. Hoyles L, Falsen E, Pascual C, Sjödén B, et al «Actinomyces catuli sp. nov., from dogs» (en anglès). Int J Syst Evol Microbiol, 2001 Mar; 51 (Pt 2), pp: 679-682. DOI: 10.1099/00207713-51-2-679. ISSN: 1466-5026. PMID: 11321114 [Consulta: 31 agost 2018].
  31. Beck A, Baird JD, Slavić D «Submandibular lymph node abscess caused by Actinomyces denticolens in a horse in Ontario» (en anglès). Can Vet J, 2011 Maig; 52 (5), pp: 513-514. ISSN: 0008-5286. PMC: 3078004. PMID: 22043071 [Consulta: 30 agost 2018].
  32. Murakami S, Otaki M, Hayashi Y, Higuchi K, et al «Actinomyces denticolens colonisation identified in equine tonsillar crypts» (en anglès). Vet Rec Open, 2016 Set 8; 3 (1), pp: e000161. DOI: 10.1136/vetreco-2015-000161. PMC: 5020674. PMID: 27651913 [Consulta: 30 agost 2018].
  33. Hoyles L, Pascual C, Falsen E, Foster G, et al «Actinomyces marimammalium sp. nov., from marine mammals» (en anglès). Int J Syst Evol Microbiol, 2001 Gen; 51 (Pt 1), pp: 151-156. DOI: 10.1099/00207713-51-1-151. ISSN: 1466-5026. PMID: 11211252 [Consulta: 29 agost 2018].
  34. Meng X, Lu S, Lai XH, Wang Y, et al «Actinomyces liubingyangii sp. nov. isolated from the vulture Gypaetus barbatus» (en anglès). Int J Syst Evol Microbiol, 2017 Jun; 67 (6), pp: 1873-1879. DOI: 10.1099/ijsem.0.001884. ISSN: 1466-5034. PMID: 28629506 [Consulta: 2 setembre 2018].
  35. Meng X, Lu S, Wang Y, Lai XH, et al «Actinomyces vulturis sp. nov., isolated from Gyps himalayensis» (en anglès). Int J Syst Evol Microbiol, 2017 Jun; 67 (6), pp: 1720-1726. DOI: 10.1099/ijsem.0.001851. ISSN: 1466-5034. PMID: 28629509 [Consulta: 2 setembre 2018].

Bibliografia

Enllaços externs

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Actinomyces