Anèmia hemolítica autoimmunitària: diferència entre les revisions

De la Viquipèdia, l'enciclopèdia lliure
Contingut suprimit Contingut afegit
m Format
Cap resum de modificació
Línia 1: Línia 1:
{{Infotaula malaltia
{{Infotaula malaltia
}}
}}
Una '''anèmia hemolítica autoimmunitària''' (AHAI) és un tipus d'[[anèmia hemolítica]] on el [[sistema immunològic]] del cos ataca els seus propis [[Glòbul vermell|glòbuls vermells]], fenomen que condueix a la seva destrucció ([[hemòlisi]]).<ref>{{ref-publicació|cognom= Hill, A; Hill, QA |títol= Autoimmune hemolytic anèmia |publicació= Hematology Am Soc Hematol Educ Program |pàgines=pp: 382-389|volum= 2018 Nov 30; 2018 (1) |pmid= 30504336 |doi= 10.1182/asheducation-2018.1.382 |pmc= 6246027 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6246027/ |llengua= anglès |consulta= 7 setembre 2020|}}</ref>
Una '''anèmia hemolítica autoimmunitària''' (AHAI) és un tipus d'[[anèmia hemolítica]] on el [[sistema immunològic]] del cos ataca els seus propis [[Glòbul vermell|glòbuls vermells]], fenomen que condueix a la seva destrucció ([[hemòlisi]]), la qual pot ser intravascular o extravascular.<ref>{{ref-publicació|cognom= Hill, A; Hill, QA |títol= Autoimmune hemolytic anemia |publicació= Hematology Am Soc Hematol Educ Program |pàgines=pp: 382-389|volum= 2018 Nov 30; 2018 (1) |pmid= 30504336 |doi= 10.1182/asheducation-2018.1.382 |pmc= 6246027 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6246027/ |llengua= anglès |consulta= 7 setembre 2020|}}</ref>


== Causes ==
== Causes ==
Les causes de l'AHAI són poc conegudes. La malaltia pot ser primària (o idiopàtica) o bé secundària a una altra malaltia subjacent.
Les causes de l'AHAI són poc conegudes. La malaltia pot ser primària (o idiopàtica) o bé secundària a una altra malaltia subjacent.<ref>{{ref-publicació|cognom= Berentsen, S; Barcellini, W |títol= Autoimmune Hemolytic Anemias |publicació= N Engl J Med |pàgines=pp: 1407-1419 |volum= 2021 Oct 7; 385 (15) |pmid= 34614331 |doi= 10.1056/NEJMra2033982 |issn= 1533-4406 |url= https://www.legeforeningen.no/contentassets/3eb7cc370d024e8fbff65ad4e8922f83/aiha-nejm-berentsen.pdf |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref>


L'AHAI idiopàtica representa aproximadament el 40-50% dels casos.<ref>{{ref-publicació|cognom= Sánchez, N; Zubicaray, J; Sebastián, E; Gálvez, E; Sevilla, J |títol= Anemia hemolítica autoinmune: revisión de casos |publicació= An Pediatr (Barcelona) |pàgines=pp: 206-212|volum= 2021 Abr; 94 (4) |pmid= 32972857 |doi= 10.1016/j.anpedi.2020.07.012 |issn= 1695-4033 |url= https://www.analesdepediatria.org/es-anemia-hemolitica-autoinmune-revision-casos-articulo-S1695403320302630 |llengua= castellà |consulta= 17 gener 2022|}}</ref>
L'AHAI idiopàtica representa aproximadament el 50% dels casos.<ref>{{cite journal |vauthors=Gupta S, Szerszen A, Nakhl F |title=Severe refractory autoimmune hemolytic anemia with both warm and cold autoantibodies that responded completely to a single cycle of rituximab: a case report |journal=J Med Case Rep |volume=5 |pages=156 |year=2011 |pmid=21504611 |pmc=3096571 |doi=10.1186/1752-1947-5-156 |display-authors=etal}}</ref><ref>{{cite web |author=Bradencarter |url=https://www.hemolyticanemia.org/ |title=About Hemolytic Anemia |publisher=hemolyticanemia.org |date=28 December 2017 |access-date=28 December 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180302074946/http://www.hemolyticanemia.org/ |archive-date=2 March 2018 |url-status=dead}}</ref>


Les causes secundàries més freqüents són l'AHAI per anticossos calents i l'AHAI per anticossos freds:<ref name=Sokol81>{{cite journal |vauthors=Sokol RJ, Hewitt S, Stamps BK |title=Autoimmune haemolysis: an 18-year study of 865 cases referred to a regional transfusion centre |journal=Br Med J (Clin Res Ed) |volume=282 |issue=6281 |pages=2023–7 |date=June 1981 |pmid=6788179 |pmc=1505955 |doi=10.1136/bmj.282.6281.2023}}</ref>
Les causes secundàries més freqüents són l'AHAI per anticossos calents i l'AHAI per anticossos freds:
* L''''AHAI per anticossos calents''': Les causes més freqüents inclouen trastorns limfoproliferatius (per exemple, [[leucèmia limfocítica crònica]], [[limfoma]]) i altres trastorns autoimmunitaris (per exemple, [[lupus eritematós sistèmic]], [[artritis reumatoide]], [[esclerodèrmia]], [[malaltia de Crohn]], [[colitis ulcerosa]]). Les causes menys freqüents de l'AHAI de tipus càlid inclouen neoplàsies diferents de les limfoides i la infecció.
* L''''AHAI per anticossos calents''':<ref>{{ref-publicació|cognom= Kalfa, TA |títol= Warm antibody autoimmune hemolytic anemia |publicació= Hematology Am Soc Hematol Educ Program |pàgines=pp: 690-697|volum= 2016 Des 2; 2016 (1) |pmid= 27913548 |doi= 10.1182/asheducation-2016.1.690 |pmc= 6142448 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6142448/|llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> Les causes més freqüents inclouen trastorns limfoproliferatius (per exemple, [[leucèmia limfocítica crònica]], [[limfoma]]) i altres trastorns autoimmunitaris (per exemple, [[lupus eritematós sistèmic]], [[artritis reumatoide]], [[esclerodèrmia]], [[malaltia de Crohn]], [[colitis ulcerosa]]). Les causes menys freqüents de l'AHAI de tipus càlid inclouen neoplàsies diferents de les limfoides i la infecció per [[citomegalovirus]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Khalifeh, HK; Mourad, YM; Chamoun, CT |títol= Infantile Cytomegalovirus-Associated Severe Warm Autoimmune Hemolytic Anemia: A Case Report |publicació= Children (Basel) |pàgines=pp: 94|volum= 2017 Nov 3; 4 (11) |pmid= 29099741 |doi= 10.3390/children4110094 |pmc= 5704128 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5704128/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref>
* L''''AHAI per anticossos freds''': És causada principalment per trastorns limfoproliferatius, però també és causat per infeccions, especialment per [[micoplasma]], [[pneumònia vírica]], [[mononucleosi infecciosa]] i altres infeccions respiratòries. Amb menys freqüència, pot ser causada per trastorns autoimmunitaris concomitants.
* L''''AHAI per anticossos freds''':<ref>{{ref-publicació|cognom= Berentsen, B |títol= New Insights in the Pathogenesis and Therapy of Cold Agglutinin-Mediated Autoimmune Hemolytic Anemia |publicació= Front Immunol |pàgines=pp: 590|volum= 2020 Abr 7; 11 |pmid= 32318071 |doi= 10.3389/fimmu.2020.00590 |pmc= 7154122 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7154122/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> És causada principalment per trastorns limfoproliferatius, però també el seu origen són determinades infeccions, especialment per ''[[mycoplasma]]'' ''pneumoniae'', [[pneumònia vírica]] i altres infeccions respiratòries. Amb menys freqüència, pot ser provocada per trastorns autoimmunitaris concomitants o [[mononucleosi infecciosa]].


L'AHAI induïda per [[fàrmacs]], encara que rara, pot ser causada per diversos medicaments, inclosos la [[metildopa]] (un [[antihipertensiu]]),<ref>{{ref-publicació|cognom= DrugBank |títol= Methyldopa |publicació= Canadian Institutes of Health Research/The Metabolomics Innovation Centre |pàgines=pàgs: 11|volum= 2022 Gen 17; DB00968 (rev) |url= https://go.drugbank.com/drugs/DB00968 |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> la [[penicil·lina]] o l'[[ibuprofèn]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Barbaryan, A; Iyinagoro, C; Nwankwo, N; Ali, AM; ''et al'' |títol= Ibuprofen-induced hemolytic anemia |publicació= Case Rep Hematol |pàgines=pp: 142865|volum= 2013; Abr 21 |pmid= 23710383 |doi= 10.1155/2013/142865 |pmc= 3654623 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3654623/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref>
L'AHAI induïda per [[fàrmacs]], encara que rara, pot ser causada per diversos medicaments, inclosos l'[[α-metildopa]] i la [[penicil·lina]].

== Signes i símptomes ==
Les manifestacions clíniques de la malaltia varien en funció del seu tipus i l'edat d'inici. Per regla general són [[febre]], [[vòmit]]s, [[abdominàlgia]], [[pal·lidesa]], [[pancitopènia]], nivells baixos d'[[hemoglobina]], [[colúria]], [[icterícia]], [[Hepatomegàlia|hepato]][[esplenomegàlia]], hiperactivitat compensatòria de la [[medul·la òssia]] i [[taquicàrdia]]. En els nens acostuma a ser un quadre autolimitat que apareix després d'una infecció vírica comuna.<ref>{{ref-publicació|cognom= Michalak, SS; Olewicz-Gawlik, A; Rupa-Matysek, J; Wolny-Rokicka, E; ''et al'' |títol= Autoimmune hemolytic anemia: current knowledge and perspectives |publicació= Immun Ageing |pàgines=pp: 38|volum= 2020 Nov 20; 17 (1) |pmid= 33292368 |doi= 10.1186/s12979-020-00208-7 |pmc= 7677104 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7677104/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref>


== Referències ==
== Referències ==
Línia 20: Línia 23:
* {{ref-llibre|cognom= Hill |nom= Quentin A. |títol= Defining autoimmune hemolytic anemia: a systematic review of the terminology used for diagnosis and treatment | editorial= Blood Adv |any= 2019 Jun 25; 3 (12) | pàgines=pp: 1897–1906. {{PMID|31235526}} | doi= 10.1182/bloodadvances.2019000036 |consulta= 8 setembre 2020 |cognom2= Hill |nom2= Anita |cognom3= Berentsen |nom3= Sigbjørn |llengua= anglès |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6595261/}}
* {{ref-llibre|cognom= Hill |nom= Quentin A. |títol= Defining autoimmune hemolytic anemia: a systematic review of the terminology used for diagnosis and treatment | editorial= Blood Adv |any= 2019 Jun 25; 3 (12) | pàgines=pp: 1897–1906. {{PMID|31235526}} | doi= 10.1182/bloodadvances.2019000036 |consulta= 8 setembre 2020 |cognom2= Hill |nom2= Anita |cognom3= Berentsen |nom3= Sigbjørn |llengua= anglès |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6595261/}}
* {{ref-llibre|cognom= Maldonado Rojas |nom= Mónica A. |títol= Anemias hemolíticas autoinmunes, diagnóstico y tratamiento | editorial= Revista Hematología |any= 2020 Gen-Abr; 24 (1) | pàgines=pp: 70-80. {{ISSN|2250-8309}} | consulta= 7 setembre 2020 |cognom2= Toro Opazo |nom2= Carla |llengua= castellà |url= https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7527631}}
* {{ref-llibre|cognom= Maldonado Rojas |nom= Mónica A. |títol= Anemias hemolíticas autoinmunes, diagnóstico y tratamiento | editorial= Revista Hematología |any= 2020 Gen-Abr; 24 (1) | pàgines=pp: 70-80. {{ISSN|2250-8309}} | consulta= 7 setembre 2020 |cognom2= Toro Opazo |nom2= Carla |llengua= castellà |url= https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7527631}}
* {{ref-llibre|cognom= Barcellini |nom= Wilma |títol= The Changing Landscape of Autoimmune Hemolytic Anemia |editorial= Front Immunol |any= 2020 Jun 3; 11 |pàgines=pp: 946. {{PMID|32655543}} |doi= 10.3389/fimmu.2020.00946 |consulta= 17 gener 2022 |cognom2= Bruno |nom2= Fattizzo |llengua= anglès |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7325906/}}


== Enllaços externs ==
== Enllaços externs ==

Revisió del 19:24, 17 gen 2022

Plantilla:Infotaula malaltiaAnèmia hemolítica autoimmunitària
Tipusmalaltia autoimmunitària de la sang, esferocitosi, anèmia hemolítica i malaltia Modifica el valor a Wikidata
Especialitathematologia Modifica el valor a Wikidata
Clínica-tractament
Classificació
CIM-10D59.0 i D59.1 Modifica el valor a Wikidata
CIM-9283.0 Modifica el valor a Wikidata
Recursos externs
OMIM205700 Modifica el valor a Wikidata
MeSHD000744 Modifica el valor a Wikidata
Orphanet98375 Modifica el valor a Wikidata
UMLS CUIC0002880 Modifica el valor a Wikidata
DOIDDOID:718 Modifica el valor a Wikidata

Una anèmia hemolítica autoimmunitària (AHAI) és un tipus d'anèmia hemolítica on el sistema immunològic del cos ataca els seus propis glòbuls vermells, fenomen que condueix a la seva destrucció (hemòlisi), la qual pot ser intravascular o extravascular.[1]

Causes

Les causes de l'AHAI són poc conegudes. La malaltia pot ser primària (o idiopàtica) o bé secundària a una altra malaltia subjacent.[2]

L'AHAI idiopàtica representa aproximadament el 40-50% dels casos.[3]

Les causes secundàries més freqüents són l'AHAI per anticossos calents i l'AHAI per anticossos freds:

L'AHAI induïda per fàrmacs, encara que rara, pot ser causada per diversos medicaments, inclosos la metildopa (un antihipertensiu),[7] la penicil·lina o l'ibuprofèn.[8]

Signes i símptomes

Les manifestacions clíniques de la malaltia varien en funció del seu tipus i l'edat d'inici. Per regla general són febre, vòmits, abdominàlgia, pal·lidesa, pancitopènia, nivells baixos d'hemoglobina, colúria, icterícia, hepatoesplenomegàlia, hiperactivitat compensatòria de la medul·la òssia i taquicàrdia. En els nens acostuma a ser un quadre autolimitat que apareix després d'una infecció vírica comuna.[9]

Referències

  1. Hill, A; Hill, QA «Autoimmune hemolytic anemia» (en anglès). Hematology Am Soc Hematol Educ Program, 2018 Nov 30; 2018 (1), pp: 382-389. DOI: 10.1182/asheducation-2018.1.382. PMC: 6246027. PMID: 30504336 [Consulta: 7 setembre 2020].
  2. Berentsen, S; Barcellini, W «Autoimmune Hemolytic Anemias» (en anglès). N Engl J Med, 2021 Oct 7; 385 (15), pp: 1407-1419. DOI: 10.1056/NEJMra2033982. ISSN: 1533-4406. PMID: 34614331 [Consulta: 17 gener 2022].
  3. Sánchez, N; Zubicaray, J; Sebastián, E; Gálvez, E; Sevilla, J «Anemia hemolítica autoinmune: revisión de casos» (en castellà). An Pediatr (Barcelona), 2021 Abr; 94 (4), pp: 206-212. DOI: 10.1016/j.anpedi.2020.07.012. ISSN: 1695-4033. PMID: 32972857 [Consulta: 17 gener 2022].
  4. Kalfa, TA «Warm antibody autoimmune hemolytic anemia» (en anglès). Hematology Am Soc Hematol Educ Program, 2016 Des 2; 2016 (1), pp: 690-697. DOI: 10.1182/asheducation-2016.1.690. PMC: 6142448. PMID: 27913548 [Consulta: 17 gener 2022].
  5. Khalifeh, HK; Mourad, YM; Chamoun, CT «Infantile Cytomegalovirus-Associated Severe Warm Autoimmune Hemolytic Anemia: A Case Report» (en anglès). Children (Basel), 2017 Nov 3; 4 (11), pp: 94. DOI: 10.3390/children4110094. PMC: 5704128. PMID: 29099741 [Consulta: 17 gener 2022].
  6. Berentsen, B «New Insights in the Pathogenesis and Therapy of Cold Agglutinin-Mediated Autoimmune Hemolytic Anemia» (en anglès). Front Immunol, 2020 Abr 7; 11, pp: 590. DOI: 10.3389/fimmu.2020.00590. PMC: 7154122. PMID: 32318071 [Consulta: 17 gener 2022].
  7. DrugBank «Methyldopa» (en anglès). Canadian Institutes of Health Research/The Metabolomics Innovation Centre, 2022 Gen 17; DB00968 (rev), pàgs: 11 [Consulta: 17 gener 2022].
  8. Barbaryan, A; Iyinagoro, C; Nwankwo, N; Ali, AM; et al «Ibuprofen-induced hemolytic anemia» (en anglès). Case Rep Hematol, 2013; Abr 21, pp: 142865. DOI: 10.1155/2013/142865. PMC: 3654623. PMID: 23710383 [Consulta: 17 gener 2022].
  9. Michalak, SS; Olewicz-Gawlik, A; Rupa-Matysek, J; Wolny-Rokicka, E; et al «Autoimmune hemolytic anemia: current knowledge and perspectives» (en anglès). Immun Ageing, 2020 Nov 20; 17 (1), pp: 38. DOI: 10.1186/s12979-020-00208-7. PMC: 7677104. PMID: 33292368 [Consulta: 17 gener 2022].

Bibliografia

Enllaços externs