Anèmia hemolítica autoimmunitària: diferència entre les revisions
m Format |
Cap resum de modificació |
||
Línia 1: | Línia 1: | ||
{{Infotaula malaltia |
{{Infotaula malaltia |
||
}} |
}} |
||
Una '''anèmia hemolítica autoimmunitària''' (AHAI) és un tipus d'[[anèmia hemolítica]] on el [[sistema immunològic]] del cos ataca els seus propis [[Glòbul vermell|glòbuls vermells]], fenomen que condueix a la seva destrucció ([[hemòlisi]]).<ref>{{ref-publicació|cognom= Hill, A; Hill, QA |títol= Autoimmune hemolytic |
Una '''anèmia hemolítica autoimmunitària''' (AHAI) és un tipus d'[[anèmia hemolítica]] on el [[sistema immunològic]] del cos ataca els seus propis [[Glòbul vermell|glòbuls vermells]], fenomen que condueix a la seva destrucció ([[hemòlisi]]), la qual pot ser intravascular o extravascular.<ref>{{ref-publicació|cognom= Hill, A; Hill, QA |títol= Autoimmune hemolytic anemia |publicació= Hematology Am Soc Hematol Educ Program |pàgines=pp: 382-389|volum= 2018 Nov 30; 2018 (1) |pmid= 30504336 |doi= 10.1182/asheducation-2018.1.382 |pmc= 6246027 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6246027/ |llengua= anglès |consulta= 7 setembre 2020|}}</ref> |
||
== Causes == |
== Causes == |
||
Les causes de l'AHAI són poc conegudes. La malaltia pot ser primària (o idiopàtica) o bé secundària a una altra malaltia subjacent. |
Les causes de l'AHAI són poc conegudes. La malaltia pot ser primària (o idiopàtica) o bé secundària a una altra malaltia subjacent.<ref>{{ref-publicació|cognom= Berentsen, S; Barcellini, W |títol= Autoimmune Hemolytic Anemias |publicació= N Engl J Med |pàgines=pp: 1407-1419 |volum= 2021 Oct 7; 385 (15) |pmid= 34614331 |doi= 10.1056/NEJMra2033982 |issn= 1533-4406 |url= https://www.legeforeningen.no/contentassets/3eb7cc370d024e8fbff65ad4e8922f83/aiha-nejm-berentsen.pdf |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> |
||
L'AHAI idiopàtica representa aproximadament el 40-50% dels casos.<ref>{{ref-publicació|cognom= Sánchez, N; Zubicaray, J; Sebastián, E; Gálvez, E; Sevilla, J |títol= Anemia hemolítica autoinmune: revisión de casos |publicació= An Pediatr (Barcelona) |pàgines=pp: 206-212|volum= 2021 Abr; 94 (4) |pmid= 32972857 |doi= 10.1016/j.anpedi.2020.07.012 |issn= 1695-4033 |url= https://www.analesdepediatria.org/es-anemia-hemolitica-autoinmune-revision-casos-articulo-S1695403320302630 |llengua= castellà |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> |
|||
L'AHAI idiopàtica representa aproximadament el 50% dels casos.<ref>{{cite journal |vauthors=Gupta S, Szerszen A, Nakhl F |title=Severe refractory autoimmune hemolytic anemia with both warm and cold autoantibodies that responded completely to a single cycle of rituximab: a case report |journal=J Med Case Rep |volume=5 |pages=156 |year=2011 |pmid=21504611 |pmc=3096571 |doi=10.1186/1752-1947-5-156 |display-authors=etal}}</ref><ref>{{cite web |author=Bradencarter |url=https://www.hemolyticanemia.org/ |title=About Hemolytic Anemia |publisher=hemolyticanemia.org |date=28 December 2017 |access-date=28 December 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180302074946/http://www.hemolyticanemia.org/ |archive-date=2 March 2018 |url-status=dead}}</ref> |
|||
Les causes secundàries més freqüents són l'AHAI per anticossos calents i l'AHAI per anticossos freds: |
Les causes secundàries més freqüents són l'AHAI per anticossos calents i l'AHAI per anticossos freds: |
||
* L''''AHAI per anticossos calents''': Les causes més freqüents inclouen trastorns limfoproliferatius (per exemple, [[leucèmia limfocítica crònica]], [[limfoma]]) i altres trastorns autoimmunitaris (per exemple, [[lupus eritematós sistèmic]], [[artritis reumatoide]], [[esclerodèrmia]], [[malaltia de Crohn]], [[colitis ulcerosa]]). Les causes menys freqüents de l'AHAI de tipus càlid inclouen neoplàsies diferents de les limfoides i la infecció. |
* L''''AHAI per anticossos calents''':<ref>{{ref-publicació|cognom= Kalfa, TA |títol= Warm antibody autoimmune hemolytic anemia |publicació= Hematology Am Soc Hematol Educ Program |pàgines=pp: 690-697|volum= 2016 Des 2; 2016 (1) |pmid= 27913548 |doi= 10.1182/asheducation-2016.1.690 |pmc= 6142448 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6142448/|llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> Les causes més freqüents inclouen trastorns limfoproliferatius (per exemple, [[leucèmia limfocítica crònica]], [[limfoma]]) i altres trastorns autoimmunitaris (per exemple, [[lupus eritematós sistèmic]], [[artritis reumatoide]], [[esclerodèrmia]], [[malaltia de Crohn]], [[colitis ulcerosa]]). Les causes menys freqüents de l'AHAI de tipus càlid inclouen neoplàsies diferents de les limfoides i la infecció per [[citomegalovirus]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Khalifeh, HK; Mourad, YM; Chamoun, CT |títol= Infantile Cytomegalovirus-Associated Severe Warm Autoimmune Hemolytic Anemia: A Case Report |publicació= Children (Basel) |pàgines=pp: 94|volum= 2017 Nov 3; 4 (11) |pmid= 29099741 |doi= 10.3390/children4110094 |pmc= 5704128 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5704128/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> |
||
* L''''AHAI per anticossos freds''': És causada principalment per trastorns limfoproliferatius, però també |
* L''''AHAI per anticossos freds''':<ref>{{ref-publicació|cognom= Berentsen, B |títol= New Insights in the Pathogenesis and Therapy of Cold Agglutinin-Mediated Autoimmune Hemolytic Anemia |publicació= Front Immunol |pàgines=pp: 590|volum= 2020 Abr 7; 11 |pmid= 32318071 |doi= 10.3389/fimmu.2020.00590 |pmc= 7154122 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7154122/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> És causada principalment per trastorns limfoproliferatius, però també el seu origen són determinades infeccions, especialment per ''[[mycoplasma]]'' ''pneumoniae'', [[pneumònia vírica]] i altres infeccions respiratòries. Amb menys freqüència, pot ser provocada per trastorns autoimmunitaris concomitants o [[mononucleosi infecciosa]]. |
||
L'AHAI induïda per [[fàrmacs]], encara que rara, pot ser causada per diversos medicaments, inclosos la [[metildopa]] (un [[antihipertensiu]]),<ref>{{ref-publicació|cognom= DrugBank |títol= Methyldopa |publicació= Canadian Institutes of Health Research/The Metabolomics Innovation Centre |pàgines=pàgs: 11|volum= 2022 Gen 17; DB00968 (rev) |url= https://go.drugbank.com/drugs/DB00968 |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> la [[penicil·lina]] o l'[[ibuprofèn]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Barbaryan, A; Iyinagoro, C; Nwankwo, N; Ali, AM; ''et al'' |títol= Ibuprofen-induced hemolytic anemia |publicació= Case Rep Hematol |pàgines=pp: 142865|volum= 2013; Abr 21 |pmid= 23710383 |doi= 10.1155/2013/142865 |pmc= 3654623 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3654623/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> |
|||
L'AHAI induïda per [[fàrmacs]], encara que rara, pot ser causada per diversos medicaments, inclosos l'[[α-metildopa]] i la [[penicil·lina]]. |
|||
== Signes i símptomes == |
|||
Les manifestacions clíniques de la malaltia varien en funció del seu tipus i l'edat d'inici. Per regla general són [[febre]], [[vòmit]]s, [[abdominàlgia]], [[pal·lidesa]], [[pancitopènia]], nivells baixos d'[[hemoglobina]], [[colúria]], [[icterícia]], [[Hepatomegàlia|hepato]][[esplenomegàlia]], hiperactivitat compensatòria de la [[medul·la òssia]] i [[taquicàrdia]]. En els nens acostuma a ser un quadre autolimitat que apareix després d'una infecció vírica comuna.<ref>{{ref-publicació|cognom= Michalak, SS; Olewicz-Gawlik, A; Rupa-Matysek, J; Wolny-Rokicka, E; ''et al'' |títol= Autoimmune hemolytic anemia: current knowledge and perspectives |publicació= Immun Ageing |pàgines=pp: 38|volum= 2020 Nov 20; 17 (1) |pmid= 33292368 |doi= 10.1186/s12979-020-00208-7 |pmc= 7677104 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7677104/ |llengua= anglès |consulta= 17 gener 2022|}}</ref> |
|||
== Referències == |
== Referències == |
||
Línia 20: | Línia 23: | ||
* {{ref-llibre|cognom= Hill |nom= Quentin A. |títol= Defining autoimmune hemolytic anemia: a systematic review of the terminology used for diagnosis and treatment | editorial= Blood Adv |any= 2019 Jun 25; 3 (12) | pàgines=pp: 1897–1906. {{PMID|31235526}} | doi= 10.1182/bloodadvances.2019000036 |consulta= 8 setembre 2020 |cognom2= Hill |nom2= Anita |cognom3= Berentsen |nom3= Sigbjørn |llengua= anglès |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6595261/}} |
* {{ref-llibre|cognom= Hill |nom= Quentin A. |títol= Defining autoimmune hemolytic anemia: a systematic review of the terminology used for diagnosis and treatment | editorial= Blood Adv |any= 2019 Jun 25; 3 (12) | pàgines=pp: 1897–1906. {{PMID|31235526}} | doi= 10.1182/bloodadvances.2019000036 |consulta= 8 setembre 2020 |cognom2= Hill |nom2= Anita |cognom3= Berentsen |nom3= Sigbjørn |llengua= anglès |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6595261/}} |
||
* {{ref-llibre|cognom= Maldonado Rojas |nom= Mónica A. |títol= Anemias hemolíticas autoinmunes, diagnóstico y tratamiento | editorial= Revista Hematología |any= 2020 Gen-Abr; 24 (1) | pàgines=pp: 70-80. {{ISSN|2250-8309}} | consulta= 7 setembre 2020 |cognom2= Toro Opazo |nom2= Carla |llengua= castellà |url= https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7527631}} |
* {{ref-llibre|cognom= Maldonado Rojas |nom= Mónica A. |títol= Anemias hemolíticas autoinmunes, diagnóstico y tratamiento | editorial= Revista Hematología |any= 2020 Gen-Abr; 24 (1) | pàgines=pp: 70-80. {{ISSN|2250-8309}} | consulta= 7 setembre 2020 |cognom2= Toro Opazo |nom2= Carla |llengua= castellà |url= https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7527631}} |
||
* {{ref-llibre|cognom= Barcellini |nom= Wilma |títol= The Changing Landscape of Autoimmune Hemolytic Anemia |editorial= Front Immunol |any= 2020 Jun 3; 11 |pàgines=pp: 946. {{PMID|32655543}} |doi= 10.3389/fimmu.2020.00946 |consulta= 17 gener 2022 |cognom2= Bruno |nom2= Fattizzo |llengua= anglès |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7325906/}} |
|||
== Enllaços externs == |
== Enllaços externs == |
Revisió del 19:24, 17 gen 2022
Tipus | malaltia autoimmunitària de la sang, esferocitosi, anèmia hemolítica i malaltia |
---|---|
Especialitat | hematologia |
Clínica-tractament | |
Medicació | |
Classificació | |
CIM-10 | D59.0 i D59.1 |
CIM-9 | 283.0 |
Recursos externs | |
OMIM | 205700 |
MeSH | D000744 |
Orphanet | 98375 |
UMLS CUI | C0002880 |
DOID | DOID:718 |
Una anèmia hemolítica autoimmunitària (AHAI) és un tipus d'anèmia hemolítica on el sistema immunològic del cos ataca els seus propis glòbuls vermells, fenomen que condueix a la seva destrucció (hemòlisi), la qual pot ser intravascular o extravascular.[1]
Causes
Les causes de l'AHAI són poc conegudes. La malaltia pot ser primària (o idiopàtica) o bé secundària a una altra malaltia subjacent.[2]
L'AHAI idiopàtica representa aproximadament el 40-50% dels casos.[3]
Les causes secundàries més freqüents són l'AHAI per anticossos calents i l'AHAI per anticossos freds:
- L'AHAI per anticossos calents:[4] Les causes més freqüents inclouen trastorns limfoproliferatius (per exemple, leucèmia limfocítica crònica, limfoma) i altres trastorns autoimmunitaris (per exemple, lupus eritematós sistèmic, artritis reumatoide, esclerodèrmia, malaltia de Crohn, colitis ulcerosa). Les causes menys freqüents de l'AHAI de tipus càlid inclouen neoplàsies diferents de les limfoides i la infecció per citomegalovirus.[5]
- L'AHAI per anticossos freds:[6] És causada principalment per trastorns limfoproliferatius, però també el seu origen són determinades infeccions, especialment per mycoplasma pneumoniae, pneumònia vírica i altres infeccions respiratòries. Amb menys freqüència, pot ser provocada per trastorns autoimmunitaris concomitants o mononucleosi infecciosa.
L'AHAI induïda per fàrmacs, encara que rara, pot ser causada per diversos medicaments, inclosos la metildopa (un antihipertensiu),[7] la penicil·lina o l'ibuprofèn.[8]
Signes i símptomes
Les manifestacions clíniques de la malaltia varien en funció del seu tipus i l'edat d'inici. Per regla general són febre, vòmits, abdominàlgia, pal·lidesa, pancitopènia, nivells baixos d'hemoglobina, colúria, icterícia, hepatoesplenomegàlia, hiperactivitat compensatòria de la medul·la òssia i taquicàrdia. En els nens acostuma a ser un quadre autolimitat que apareix després d'una infecció vírica comuna.[9]
Referències
- ↑ Hill, A; Hill, QA «Autoimmune hemolytic anemia» (en anglès). Hematology Am Soc Hematol Educ Program, 2018 Nov 30; 2018 (1), pp: 382-389. DOI: 10.1182/asheducation-2018.1.382. PMC: 6246027. PMID: 30504336 [Consulta: 7 setembre 2020].
- ↑ Berentsen, S; Barcellini, W «Autoimmune Hemolytic Anemias» (en anglès). N Engl J Med, 2021 Oct 7; 385 (15), pp: 1407-1419. DOI: 10.1056/NEJMra2033982. ISSN: 1533-4406. PMID: 34614331 [Consulta: 17 gener 2022].
- ↑ Sánchez, N; Zubicaray, J; Sebastián, E; Gálvez, E; Sevilla, J «Anemia hemolítica autoinmune: revisión de casos» (en castellà). An Pediatr (Barcelona), 2021 Abr; 94 (4), pp: 206-212. DOI: 10.1016/j.anpedi.2020.07.012. ISSN: 1695-4033. PMID: 32972857 [Consulta: 17 gener 2022].
- ↑ Kalfa, TA «Warm antibody autoimmune hemolytic anemia» (en anglès). Hematology Am Soc Hematol Educ Program, 2016 Des 2; 2016 (1), pp: 690-697. DOI: 10.1182/asheducation-2016.1.690. PMC: 6142448. PMID: 27913548 [Consulta: 17 gener 2022].
- ↑ Khalifeh, HK; Mourad, YM; Chamoun, CT «Infantile Cytomegalovirus-Associated Severe Warm Autoimmune Hemolytic Anemia: A Case Report» (en anglès). Children (Basel), 2017 Nov 3; 4 (11), pp: 94. DOI: 10.3390/children4110094. PMC: 5704128. PMID: 29099741 [Consulta: 17 gener 2022].
- ↑ Berentsen, B «New Insights in the Pathogenesis and Therapy of Cold Agglutinin-Mediated Autoimmune Hemolytic Anemia» (en anglès). Front Immunol, 2020 Abr 7; 11, pp: 590. DOI: 10.3389/fimmu.2020.00590. PMC: 7154122. PMID: 32318071 [Consulta: 17 gener 2022].
- ↑ DrugBank «Methyldopa» (en anglès). Canadian Institutes of Health Research/The Metabolomics Innovation Centre, 2022 Gen 17; DB00968 (rev), pàgs: 11 [Consulta: 17 gener 2022].
- ↑ Barbaryan, A; Iyinagoro, C; Nwankwo, N; Ali, AM; et al «Ibuprofen-induced hemolytic anemia» (en anglès). Case Rep Hematol, 2013; Abr 21, pp: 142865. DOI: 10.1155/2013/142865. PMC: 3654623. PMID: 23710383 [Consulta: 17 gener 2022].
- ↑ Michalak, SS; Olewicz-Gawlik, A; Rupa-Matysek, J; Wolny-Rokicka, E; et al «Autoimmune hemolytic anemia: current knowledge and perspectives» (en anglès). Immun Ageing, 2020 Nov 20; 17 (1), pp: 38. DOI: 10.1186/s12979-020-00208-7. PMC: 7677104. PMID: 33292368 [Consulta: 17 gener 2022].
Bibliografia
- Hill, Quentin A.; Hill, Anita; Berentsen, Sigbjørn. Defining autoimmune hemolytic anemia: a systematic review of the terminology used for diagnosis and treatment (en anglès). Blood Adv, 2019 Jun 25; 3 (12), pp: 1897–1906. PMID: 31235526. DOI 10.1182/bloodadvances.2019000036 [Consulta: 8 setembre 2020].
- Maldonado Rojas, Mónica A.; Toro Opazo, Carla. Anemias hemolíticas autoinmunes, diagnóstico y tratamiento (en castellà). Revista Hematología, 2020 Gen-Abr; 24 (1), pp: 70-80. ISSN 2250-8309 [Consulta: 7 setembre 2020].
- Barcellini, Wilma; Bruno, Fattizzo. The Changing Landscape of Autoimmune Hemolytic Anemia (en anglès). Front Immunol, 2020 Jun 3; 11, pp: 946. PMID: 32655543. DOI 10.3389/fimmu.2020.00946 [Consulta: 17 gener 2022].
Enllaços externs
- Autoimmune Hemolytic Anemia | Warm, Cold & Paroxysmal Cold Hemoglobinuria | Symptoms, Treatment JJ Medicine; 2020 Feb (anglès)
- Diagnóstico diferencial. Anemia Hemolítica por anticuerpos calientes y anticuerpos fríos CursoMIRAsturias; 2020 Abr (castellà)