Malaltia autoimmunitària: diferència entre les revisions

De la Viquipèdia, l'enciclopèdia lliure
Contingut suprimit Contingut afegit
Cap resum de modificació
Línia 16: Línia 16:
* [[Cirrosi biliar primària]]. Provocada per determinats anticossos antimitocondrials (anti-M2 en un 95% dels malalts, però també anti-M4, anti-M8 i anti-M9).<ref>{{ref-publicació|cognom= Purohit T, Cappell MS |títol= Primary biliary cirrhosis: Pathophysiology, clinical presentation and therapy |publicació= World J Hepatol |pàgines=pp: 926–941|volum= 2015 Maig 8; 7 (7) |doi= 10.4254/wjh.v7.i7.926 |pmid= 25954476 |pmc= 4419097 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4419097/ |llengua= anglès| consulta= 18 abril 2019|}}</ref><ref>{{ref-publicació|cognom= Parés, A |títol= Anticuerpos antimitocondriales. ¿Valor patogénico o diagnóstico? |publicació= GH Continuada |pàgines=pp: 68-71|volum= 2003 Mar-Abr; 2 (2) |issn= 1578-1550 |url= http://aeeh.es/wp-content/uploads/2012/05/v2n2a100pdf001.pdf |llengua= castellà| consulta= 18 abril 2019|}}</ref> Una forma singular d'aquesta condició és la síndrome de solapament cirrosi biliar primària/hepatitis autoimmunitària, en la qual es detecten de més a més alts nivells [[Sèrum sanguini|sèrics]] d'[[IgG]], d'[[alanina]] [[aminotransferasa]] i d'anticossos anti-[[múscul llis]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Aguilar-Nájera O, Velasco-Zamora JA, Torre A |títol= Overlap syndromes of autoimmune hepatitis: diagnosis and treatment |publicació= Rev Gastroenterol Mex |pàgines=pp: 150-159|volum= 2015 Abr-Jun; 80 (2) |doi= 10.1016/j.rgmx.2015.04.001 |pmid= 26091564 |issn= 0375-0906 |url= http://www.revistagastroenterologiamexico.org/en-overlap-syndromes-autoimmune-hepatitis-diagnosis-articulo-S2255534X1500047X |llengua= anglès/castellà| consulta= 18 abril 2019|}}</ref>
* [[Cirrosi biliar primària]]. Provocada per determinats anticossos antimitocondrials (anti-M2 en un 95% dels malalts, però també anti-M4, anti-M8 i anti-M9).<ref>{{ref-publicació|cognom= Purohit T, Cappell MS |títol= Primary biliary cirrhosis: Pathophysiology, clinical presentation and therapy |publicació= World J Hepatol |pàgines=pp: 926–941|volum= 2015 Maig 8; 7 (7) |doi= 10.4254/wjh.v7.i7.926 |pmid= 25954476 |pmc= 4419097 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4419097/ |llengua= anglès| consulta= 18 abril 2019|}}</ref><ref>{{ref-publicació|cognom= Parés, A |títol= Anticuerpos antimitocondriales. ¿Valor patogénico o diagnóstico? |publicació= GH Continuada |pàgines=pp: 68-71|volum= 2003 Mar-Abr; 2 (2) |issn= 1578-1550 |url= http://aeeh.es/wp-content/uploads/2012/05/v2n2a100pdf001.pdf |llengua= castellà| consulta= 18 abril 2019|}}</ref> Una forma singular d'aquesta condició és la síndrome de solapament cirrosi biliar primària/hepatitis autoimmunitària, en la qual es detecten de més a més alts nivells [[Sèrum sanguini|sèrics]] d'[[IgG]], d'[[alanina]] [[aminotransferasa]] i d'anticossos anti-[[múscul llis]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Aguilar-Nájera O, Velasco-Zamora JA, Torre A |títol= Overlap syndromes of autoimmune hepatitis: diagnosis and treatment |publicació= Rev Gastroenterol Mex |pàgines=pp: 150-159|volum= 2015 Abr-Jun; 80 (2) |doi= 10.1016/j.rgmx.2015.04.001 |pmid= 26091564 |issn= 0375-0906 |url= http://www.revistagastroenterologiamexico.org/en-overlap-syndromes-autoimmune-hepatitis-diagnosis-articulo-S2255534X1500047X |llengua= anglès/castellà| consulta= 18 abril 2019|}}</ref>
* [[Colangitis esclerosant primària]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Karlsen TH, Folseraas T, Thorburn D, Vesterhus M |títol= Primary sclerosing cholangitis - a comprehensive review |publicació= J Hepatol |pàgines=pp: 1298-1323|volum= 2017 Des; 67 (6) |doi= 10.1016/j.jhep.2017.07.022 |pmid= 28802875 |issn= 1600-0641 |url= https://www.journal-of-hepatology.eu/article/S0168-8278(17)32196-7/fulltext |llengua= anglès| consulta= 16 abril 2019|}}</ref>
* [[Colangitis esclerosant primària]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Karlsen TH, Folseraas T, Thorburn D, Vesterhus M |títol= Primary sclerosing cholangitis - a comprehensive review |publicació= J Hepatol |pàgines=pp: 1298-1323|volum= 2017 Des; 67 (6) |doi= 10.1016/j.jhep.2017.07.022 |pmid= 28802875 |issn= 1600-0641 |url= https://www.journal-of-hepatology.eu/article/S0168-8278(17)32196-7/fulltext |llengua= anglès| consulta= 16 abril 2019|}}</ref>
* [[Hepatitis autoimmunitària]]. Té una notable heterogenicitat immunoserològica. Sense entrar en detalls, pot destacar-se que en la forma clàssica es detecten fonamentalment autoanticossos antinuclears, anti-múscul llis i anti-[[actina]]; mentre que en la atípica es habitual trobar autoanticossos anti-microsoma hepatorenal de tipus I.<ref>{{ref-publicació|cognom= Cancado EL, Abrantes-Lemos CP, Terrabuio DR |títol= The importance of autoantibody detection in autoimmune hepatitis |publicació= Front Immunol |pàgines=pp: 222|volum= 2015 Maig 13; 6 |doi= 10.3389/fimmu.2015.00222 |pmc= 4429613|pmid= 26029208 |url= https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2015.00222/full |llengua= anglès| consulta= 14 maig 2019|}}</ref>
* [[Hepatitis autoimmunitària]].
* [[Malaltia celíaca]]. Aquesta és una patologia d'etiologia multifactorial i amb unes característiques genètiques complexes que es presenta associada freqüentment a altres trastorns autoimmunitaris. Encara que el seu factor desencadenant és un antigen dietètic, la celiaquia mostra molts trets autoimmunes particulars, com la presència d'una elevada quantitat d'anticossos tissulars anti-[[transglutaminasa]] 2 produïts per la [[mucosa]] de l'[[intestí prim]] ja des de la fase primerenca de la malaltia.<ref>{{ref-publicació|cognom= Troncone, R; Discepolo, V |títol= Celiac Disease and Autoimmunity |pàgines=pp: S9-S11 |publicació= J Pediatr Gastroenterol Nutr |volum= 2014 Jul; 59 (Supl 1) |doi= 10.1097/01.mpg.0000450394.30780.ea |pmid= 24979198 |issn= 1536-4801 |url= https://journals.lww.com/jpgn/FullText/2014/07001/Celiac_Disease_and_Autoimmunity.6.aspx |llengua= anglès| consulta= 20 abril 2019|}}</ref>
* [[Malaltia celíaca]]. Aquesta és una patologia d'etiologia multifactorial i amb unes característiques genètiques complexes que es presenta associada freqüentment a altres trastorns autoimmunitaris. Encara que el seu factor desencadenant és un antigen dietètic, la celiaquia mostra molts trets autoimmunes particulars, com la presència d'una elevada quantitat d'anticossos tissulars anti-[[transglutaminasa]] 2 produïts per la [[mucosa]] de l'[[intestí prim]] ja des de la fase primerenca de la malaltia.<ref>{{ref-publicació|cognom= Troncone, R; Discepolo, V |títol= Celiac Disease and Autoimmunity |pàgines=pp: S9-S11 |publicació= J Pediatr Gastroenterol Nutr |volum= 2014 Jul; 59 (Supl 1) |doi= 10.1097/01.mpg.0000450394.30780.ea |pmid= 24979198 |issn= 1536-4801 |url= https://journals.lww.com/jpgn/FullText/2014/07001/Celiac_Disease_and_Autoimmunity.6.aspx |llengua= anglès| consulta= 20 abril 2019|}}</ref>
* [[Gastritis]] [[Atròfia|atròfica]] [[Metaplàsia|metaplàstica]].<ref>{{ref-publicació |cognom= Vakil, N |article= Gastritis atrófica metaplásica autoinmunitaria |exemplar= 2016; Des (rev), pàgs: 3|publicació= Manuales MSD (versión profesional). Merck Sharp & Dohme Corp |url= https://www.msdmanuals.com/es-es/professional/trastornos-gastrointestinales/gastritis-y-enfermedad-ulcerosa-p%C3%A9ptica/gastritis-atr%C3%B3fica-metapl%C3%A1sica-autoinmunitaria | llengua= castellà| consulta= 15 abril 2019|}}</ref>
* [[Gastritis]] [[Atròfia|atròfica]] [[Metaplàsia|metaplàstica]].<ref>{{ref-publicació |cognom= Vakil, N |article= Gastritis atrófica metaplásica autoinmunitaria |exemplar= 2016; Des (rev), pàgs: 3|publicació= Manuales MSD (versión profesional). Merck Sharp & Dohme Corp |url= https://www.msdmanuals.com/es-es/professional/trastornos-gastrointestinales/gastritis-y-enfermedad-ulcerosa-p%C3%A9ptica/gastritis-atr%C3%B3fica-metapl%C3%A1sica-autoinmunitaria | llengua= castellà| consulta= 15 abril 2019|}}</ref>

Revisió del 21:02, 14 maig 2019

Plantilla:Infotaula malaltiaMalaltia autoimmunitària
modifica
Tipushipersensibilitat, malaltia, malaltia immunitària i immunodeficiència primària Modifica el valor a Wikidata
Especialitatimmunologia i reumatologia Modifica el valor a Wikidata
Clínica-tractament
Patogènia
Afectasistema immunitari Modifica el valor a Wikidata
Causat perhipersensibilitat de tipus II Modifica el valor a Wikidata
Causa desíndrome del capcineig, lupus eritematós sistèmic i artritis reumatoide Modifica el valor a Wikidata
Classificació
CIM-10D84.9
CIM-9279.3
Recursos externs
OMIM109100 Modifica el valor a Wikidata
DiseasesDB21506
MedlinePlus000816 Modifica el valor a Wikidata
MeSHD001327 Modifica el valor a Wikidata
UMLS CUIC0003089 i C0004364 Modifica el valor a Wikidata
DOIDDOID:417 Modifica el valor a Wikidata

Una malaltia autoimmunitària,[1] és una malaltia caracteritzada per l'acció adversa dels efectors immunològics cap a components de la pròpia biologia corporal.

És a dir, el sistema immunitari es converteix en l'agressor i ataca parts del cos en contra de la seva funció natural, de protegir-lo, generant autoanticossos. Es tracta d'una resposta immunitària exagerada contra components moleculars de cèl·lules i teixits presents de manera normal al cos. Les causes són encara desconegudes i són probablement el resultat de múltiples circumstàncies (sovint la predisposició genètica és la més normal).

Aquestes malalties poden estar restringides a certs òrgans (per exemple, en les tiroïditis autoimmunitàries)[2] o involucrar un teixit particular en diferents llocs (per exemple, la síndrome de Goodpasture que pot afectar la membrana basal, tant en el pulmó com en el ronyó i en la qual els autoanticossos actuen contra el col·lagen tipus IV present a la membrana).[3] El tractament de les malalties autoimmunitàries és fa típicament amb immunosupressors que disminueixen la resposta immune o plasmafèresi per eliminar els autoanticossos.[4]

Llista de malalties de naturalesa autoimmunitària

Específiques d'un òrgan

Multiorgàniques o sistèmiques

Referències

  1. Consulta a TermCat: no és correcte el terme malaltia autoimmune
  2. Yoo WS, Chung HK «Recent Advances in Autoimmune Thyroid Diseases» (en anglès). Endocrinol Metab (Seoul), 2016 Set; 31 (3), pp: 379-385. DOI: 10.3803/EnM.2016.31.3.379. PMC: 5053048. PMID: 27586448 [Consulta: 14 maig 2019].
  3. Kalluri R, Wilson CB, Weber M, Gunwar S, et al «Identification of the alpha 3 chain of type IV collagen as the common autoantigen in antibasement membrane disease and Goodpasture syndrome» (en anglès). J Am Soc Nephrol, 1995 Oct; 6 (4), pp: 1178-1185. ISSN: 1046-6673. PMID: 8589284 [Consulta: 13 abril 2019].
  4. Pons-Estel, GJ; Serrano R; Lozano, M; Cid, J; et al «Recambio plasmático en las enfermedades autoinmunes sistémicas» (en castellà). Seminarios de la Fundación Española de Reumatologia, 2013 Abr-Jun; 14 (2), pp: 43-50. DOI: 10.1016/j.semreu.2013.02.002. ISSN: 1577-3566 [Consulta: 13 abril 2019].
  5. Purohit T, Cappell MS «Primary biliary cirrhosis: Pathophysiology, clinical presentation and therapy» (en anglès). World J Hepatol, 2015 Maig 8; 7 (7), pp: 926–941. DOI: 10.4254/wjh.v7.i7.926. PMC: 4419097. PMID: 25954476 [Consulta: 18 abril 2019].
  6. Parés, A «Anticuerpos antimitocondriales. ¿Valor patogénico o diagnóstico?» (en castellà). GH Continuada, 2003 Mar-Abr; 2 (2), pp: 68-71. ISSN: 1578-1550 [Consulta: 18 abril 2019].
  7. Aguilar-Nájera O, Velasco-Zamora JA, Torre A «Overlap syndromes of autoimmune hepatitis: diagnosis and treatment» (en anglès/castellà). Rev Gastroenterol Mex, 2015 Abr-Jun; 80 (2), pp: 150-159. DOI: 10.1016/j.rgmx.2015.04.001. ISSN: 0375-0906. PMID: 26091564 [Consulta: 18 abril 2019].
  8. Karlsen TH, Folseraas T, Thorburn D, Vesterhus M «Primary sclerosing cholangitis - a comprehensive review» (en anglès). J Hepatol, 2017 Des; 67 (6), pp: 1298-1323. DOI: 10.1016/j.jhep.2017.07.022. ISSN: 1600-0641. PMID: 28802875 [Consulta: 16 abril 2019].
  9. Cancado EL, Abrantes-Lemos CP, Terrabuio DR «The importance of autoantibody detection in autoimmune hepatitis» (en anglès). Front Immunol, 2015 Maig 13; 6, pp: 222. DOI: 10.3389/fimmu.2015.00222. PMC: 4429613. PMID: 26029208 [Consulta: 14 maig 2019].
  10. Troncone, R; Discepolo, V «Celiac Disease and Autoimmunity» (en anglès). J Pediatr Gastroenterol Nutr, 2014 Jul; 59 (Supl 1), pp: S9-S11. DOI: 10.1097/01.mpg.0000450394.30780.ea. ISSN: 1536-4801. PMID: 24979198 [Consulta: 20 abril 2019].
  11. Vakil, N «Gastritis atrófica metaplásica autoinmunitaria» (en castellà). Manuales MSD (versión profesional). Merck Sharp & Dohme Corp, 2016; Des (rev), pàgs: 3 [Consulta: 15 abril 2019].
  12. Lahner E, Annibale B «Pernicious anemia: New insights from a gastroenterological point of view» (en anglès). World J Gastroenterol, 2009 Nov 7; 15 (41), pp: 5121-5128. DOI: 10.3748/wjg.15.5121. PMC: 2773890. PMID: 19891010 [Consulta: 14 maig 2019].
  13. Thomas EA, Kadyan RS «Alopecia areata and autoimmunity: a clinical study» (en anglès). Indian J Dermatol, 2008; 53 (2), pp: 70-74. DOI: 10.4103/0019-5154.41650. PMC: 2763714. PMID: 19881991 [Consulta: 18 abril 2019].
  14. Kasperkiewicz M, Ellebrecht CT, Takahashi H, Yamagami J, et al «Pemphigus» (en anglès). Nat Rev Dis Primers, 2017 Maig 11; 3, pp: 17026. DOI: 10.1038/nrdp.2017.26. PMC: 5901732. PMID: 28492232 [Consulta: 21 abril 2019].
  15. Hamid KM, Bitsue ZK, Mirshafiey A «Autoantibodies Profile in Vitiligo» (en anglès). Pigmentary Disorders, 2015 Maig; 2, pp: 187. DOI: 10.4172/2376-0427.1000187. ISSN: 2376-0427 [Consulta: 24 abril 2019].
  16. Shigemoto, K «Myasthenia gravis induced by autoantibodies against MuSK» (en anglès). Acta Myol, 2007 Des; 26 (3), pp: 185-191. ISSN: 1128-2460. PMC: 2949310. PMID: 18646570 [Consulta: 24 abril 2019].
  17. UniProt «Low-density lipoprotein receptor-related protein 4» (en anglès). Protein knowledgebase. UniProt Consortium, 2019 Feb 13; O75096 (LRP4_HUMAN) (rev), pàgs: 17 [Consulta: 24 abril 2019].
  18. Bacchi S, Kramer P, Chalk C «Autoantibodies to Low-Density Lipoprotein Receptor-Related Protein 4 in Double Seronegative Myasthenia Gravis: A Systematic Review» (en anglès). Can J Neurol Sci, 2018 Gen; 45 (1), pp: 62-67. DOI: 10.1017/cjn.2017.253. ISSN: 0317-1671. PMID: 29334041 [Consulta: 24 abril 2019].
  19. Kim, J «Myxedema» (en anglès). N Engl J Med, 2015 Feb 19; 372 (8), pp: 764. DOI: 10.1056/NEJMicm1403210. ISSN: 1533-4406. PMID: 25693016 [Consulta: 14 abril 2019].
  20. Nauman, J «Etiopathogenesis of Graves-Basedow disease; where we are and where we are going» (en anglès). Thyroid Res, 2013 Abr; 6 (Supl 2), pp: A43. DOI: 10.1186/1756-6614-6-S2-A43. ISSN: 1756-6614. PMC: 3618065 [Consulta: 10 maig 2019].
  21. Jiménez Domínguez R, Montante Montes de Oca A, Martínez Mata J, Cruz Fino D, et al «Síndrome de Miller Fisher, una variante del síndrome de Guillain Barré» (en castellà). Rev Mex Neuroci, 2009 Set-Oct; 10 (5), pp: 367-370. ISSN: 2604-6180 [Consulta: 15 abril 2019].
  22. Martín Gurpegui, JL «Canalopatía de base autoinmune» (en castellà). A: Trastornos hereditarios y del desarrollo del sistema nervioso, Canalopatias. NeuroWikia, 2011; Feb 19, pàgs: 2 [Consulta: 21 abril 2019].
  23. Gilhus, NE «Lambert-Eaton Myasthenic Syndrome; Pathogenesis, Diagnosis, and Therapy» (en anglès). Autoimmune Dis, 2011 Set; 2011, pp: 973808. DOI: 10.4061/2011/973808. ISSN: 2090-0430. PMC: 3182560 [Consulta: 21 abril 2019].
  24. Rubio-Lauren FE, Chávez-Martín JA, Montero-De Anda AK, González-Madrigal PM «Oftalmía Simpática: a propósito de un caso» (en castellà). Rev Med MD, 2017 Nov; 9 (1), pp: 89-94. ISSN: 2007-2953 [Consulta: 13 abril 2019].
  25. Dalakas, MC «Pathophysiology of autoimmune polyneuropathies» (en anglès). Presse Med, 2013 Jun;42 (6 Pt 2), pp: e181-e192. DOI: 10.1016/j.lpm.2013.01.058. ISSN: 0755-4982. PMID: 23642299 [Consulta: 13 abril 2019].
  26. Coopamah MD, Garvey MB, Freedman J, Semple JW «Cellular immune mechanisms in autoimmune thrombocytopenic purpura: An Update» (en anglès). Transfus Med Rev, 2003 Gen; 17 (1), pp: 69-80. DOI: 10.1053/tmrv.2003.50004. ISSN: 0887-7963. PMID: 12522773 [Consulta: 25 abril 2019].
  27. Sarmiento-Monroy, JC; Mantilla, RD; Rojas-Villarraga, A; Anaya, JM «Sjögren’s syndrome» (en angles). A: Autoimmunity: From Bench to Bedside [Internet], Chap. 28 (Bookshelf). NCBI, US National Library of Medicine, 2013 Jul 18; NBK459485, pàgs: 49 [Consulta: 10 maig 2019].
  28. Hachulla, E «Síndrome CREST» (en castellà). Orphanet, 2010 Jul; ORPHA:90290 (rev), pàgs: 4 [Consulta: 19 abril 2019].
  29. Aggarwal R, Lucas M, Fertig N, Oddis CV, Medsger TA Jr «Anti-U3 RNP autoantibodies in systemic sclerosis» (en anglès). Arthritis Rheum, 2009 Abr; 60 (4), pp: 1112-1118. DOI: 10.1002/art.24409. ISSN: 1529-0131. PMID: 19333934 [Consulta: 19 abril 2019].
  30. Coral-Alvarado, PX; Méndez-Patarroyo, PA; Quintana-López, G «Systemic sclerosis» (en angles). A: Autoimmunity: From Bench to Bedside [Internet], Chap. 35 (Bookshelf). NCBI, US National Library of Medicine, 2013 Jul 18; NBK459435, pàgs: 13 [Consulta: 19 abril 2019].
  31. Mammen, AL «Autoimmune Myopathies» (en anglès). Continuum (Minneap Minn), 2016 Des; 22 (6, Muscle and Neuromuscular Junction Disorders), pp: 1852-1870. DOI: 10.1212/01.CON.0000511070.50715.ab. PMC: 5898966. PMID: 27922497 [Consulta: 26 abril 2019].
  32. Hall JC, Casciola-Rosen L, Samedy LA, Werner J, et al «Anti-melanoma differentiation-associated protein 5-associated dermatomyositis: expanding the clinical spectrum» (en anglès). Arthritis Care Res (Hoboken), 2013 Ag; 65 (8), pp: 1307-1315. DOI: 10.1002/acr.21992. PMC: 3689861. PMID: 23436757 [Consulta: 26 abril 2019].
  33. Seetharaman, M «Polymyositis (Etiology)» (en anglès). Medscape. WebMD LLC, 2018; Feb 12 (rev), pàgs: 4 [Consulta: 26 abril 2019].
  34. Pandit, L «Neuromyelitis òptica spectrum disorders: An update» (en anglès). Ann Indian Acad Neurol, 2015 Set; 18 (Supl 1), pp: S11-S15. DOI: 10.4103/0972-2327.164816. PMC: 4604691. PMID: 26538842 [Consulta: 16 abril 2019].
  35. Greco A, Rizzo MI, De Virgilio A, Gallo A, et al «Goodpasture's syndrome: a clinical Update» (en anglès). Autoimmun Rev, 2015 Mar; 14 (3), pp: 246-253. DOI: 10.1016/j.autrev.2014.11.006. ISSN: 1568-9972. PMID: 25462583 [Consulta: 13 abril 2019].
  36. Liang Y, Sarkar MK, Tsoi LC, Gudjonsson JE «Psoriasis: a mixed autoimmune and autoinflammatory disease» (en anglès). Curr Opin Immunol, 2017 Des; 49, pp: 1-8. DOI: 10.1016/j.coi.2017.07.007. PMC: 5705427. PMID: 28738209 [Consulta: 11 maig 2019].
  37. Martínez-Morillo M, Grados D, Naranjo-Hans D, Mateo L, et al «Granulomatosis con poliangeítis (Wegener). Descripción de 15 casos» (en castellà). Reumatol Clin, 2012 Gen-Feb; 8 (1), pp: 15-19. DOI: 10.1016/j.reuma.2011.04.009. ISSN: 1885-1398. PMID: 22089070 [Consulta: 16 abril 2019].

Bibliografia

Enllaços externs

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Malaltia autoimmunitària